New trends in the evaluation and treatment of cervix cancer: The role of FDG-PET Νέες τάσεις στην αξιολόγηση και θεραπεία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας: FDG-PET
Nicolas Magné ^("a,* "){ }^{\text {a,* }}, Cyrus Chargari ^("a "){ }^{\text {a }}, Lisa Vicenzi ^("a "){ }^{\text {a }}, Norman Gillion ^("a "){ }^{\text {a }}, Taha Messai ^("a "){ }^{\text {a }}, Jacques Magné ^(b){ }^{\mathrm{b}}, Gérald Bonardel ^("c "){ }^{\text {c }}, Christine Haie-Meder ^("a "){ }^{\text {a }}^("a "){ }^{\text {a }} Department of Radiotherapy, Institut Gustave Roussy, 39 rue Camille Desmoulins, Villejuif 94805, France ^("a "){ }^{\text {a }} Τμήμα Ακτινοθεραπείας, Institut Gustave Roussy, 39 rue Camille Desmoulins, Villejuif 94805, Γαλλία^(b){ }^{\mathrm{b}} Department of Nuclear Medicine, Centre Antoine Lacassagne, Nice, France ^(b){ }^{\mathrm{b}} Τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής, Centre Antoine Lacassagne, Νίκαια, Γαλλία^("c "){ }^{\text {c }} Department of Nuclear Medicine, Institut Gustave Roussy, Villejuif, France ^("c "){ }^{\text {c }} Τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής, Ινστιτούτο Gustave Roussy, Villejuif, Γαλλία
Received 8 April 2008; received in revised form 8 June 2008; accepted 22 August 2008 Παραλήφθηκε στις 8 Απριλίου 2008- παραλήφθηκε σε αναθεωρημένη μορφή στις 8 Ιουνίου 2008- έγινε δεκτό στις 22 Αυγούστου 2008.
Cervical cancer is a significant cause of death and one of the most frequent cancers in women worldwide. For pre-treatment evaluation of cervical cancer, accurate staging and assessment of prognostic factors are highly important both to predict the patient’s prognosis and to determine the optimal treatment modality. Although therapeutic strategy integrates data from physical examination, initial staging typically includes computed tomography (CT) and pelvic magnetic resonance imaging (MRI). CT and MRI provide anatomical information for accurate evaluation of the primary tumour size, depth of stromal invasion, stage of disease and detection of lymph nodes or distant metastasis. However, they are not sufficiently accurate for the adequate evaluation of nodal spread. ^(1){ }^{1} In contrast to CT or MRI, positron emission tomography with fluorine-18-labeled fluoro-2-deoxy-d-glucose (FDG-PET) also assesses metabolic activity of the tumour. This imaging technique has been evaluated and found to be useful tool in a variety of cancers, including lung, head and neck, lymphoma, colorectal carcinoma, and breast cancer. ^(2){ }^{2} In cervical cancer patients, several reports focused on the use of PET imaging for the initial staging, assessment of response during external beam radiotherapy (EBRT), adaptive brachytherapy treatment planning, and detection of recurrence in post-therapy follow-up. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί σημαντική αιτία θανάτου και έναν από τους συχνότερους καρκίνους στις γυναίκες παγκοσμίως. Για την προθεραπευτική αξιολόγηση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, η ακριβής σταδιοποίηση και η εκτίμηση των προγνωστικών παραγόντων είναι εξαιρετικά σημαντικές τόσο για την πρόβλεψη της πρόγνωσης της ασθενούς όσο και για τον καθορισμό του βέλτιστου τρόπου θεραπείας. Αν και η θεραπευτική στρατηγική ενσωματώνει δεδομένα από τη φυσική εξέταση, η αρχική σταδιοποίηση περιλαμβάνει συνήθως υπολογιστική τομογραφία (CT) και μαγνητική τομογραφία πυέλου (MRI). Η αξονική τομογραφία και η μαγνητική τομογραφία παρέχουν ανατομικές πληροφορίες για την ακριβή αξιολόγηση του μεγέθους του πρωτοπαθούς όγκου, του βάθους της στρωματικής διείσδυσης, του σταδίου της νόσου και της ανίχνευσης λεμφαδένων ή απομακρυσμένων μεταστάσεων. Ωστόσο, δεν είναι επαρκώς ακριβείς για την επαρκή αξιολόγηση της οζώδους εξάπλωσης. ^(1){ }^{1} Σε αντίθεση με την αξονική τομογραφία ή τη μαγνητική τομογραφία, η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων με σημασμένη με φθόριο-18 φθορο-2-δεοξυ-d-γλυκόζη (FDG-PET) αξιολογεί επίσης τη μεταβολική δραστηριότητα του όγκου. Αυτή η τεχνική απεικόνισης έχει αξιολογηθεί και έχει βρεθεί ότι είναι χρήσιμο εργαλείο σε μια ποικιλία καρκίνων, συμπεριλαμβανομένων του πνεύμονα, της κεφαλής και του τραχήλου, του λεμφώματος, του καρκινώματος του παχέος εντέρου και του καρκίνου του μαστού. ^(2){ }^{2} Σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αρκετές αναφορές επικεντρώθηκαν στη χρήση της απεικόνισης με ΡΕΤ για την αρχική σταδιοποίηση, την αξιολόγηση της ανταπόκρισης κατά τη διάρκεια της εξωτερικής ακτινοθεραπείας (EBRT), τον προσαρμοστικό σχεδιασμό της θεραπείας με βραχυθεραπεία και την ανίχνευση υποτροπής κατά την παρακολούθηση μετά τη θεραπεία.
The present report aims to review the current role of FDG-PET in cervix cancer patients. Η παρούσα έκθεση αποσκοπεί στην ανασκόπηση του σημερινού ρόλου της FDG-PET σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Review of the literature: methodology Ανασκόπηση της βιβλιογραφίας: μεθοδολογία
Data for this review were identified by searches of Medline and Cancerlit. Literature search was closed in May 2008. The search terms “positron emission tomography”, “radiation or radiotherapy”, "cervix or cervical uterine cancer or carcinoma’, were used. References identified from within retrieved articles were also used. There was no limitation on year of publication and only published articles were taken into consideration. Τα δεδομένα για την παρούσα ανασκόπηση εντοπίστηκαν με αναζητήσεις στα Medline και Cancerlit. Η αναζήτηση βιβλιογραφίας ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2008. Χρησιμοποιήθηκαν οι όροι αναζήτησης "τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων", "ακτινοβολία ή ακτινοθεραπεία", "καρκίνος ή καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας ή του τραχήλου της μήτρας". Χρησιμοποιήθηκαν επίσης οι αναφορές που εντοπίστηκαν μέσα από τα ανακτηθέντα άρθρα. Δεν υπήρχε περιορισμός ως προς το έτος δημοσίευσης και λήφθηκαν υπόψη μόνο τα δημοσιευμένα άρθρα.
The accuracy of CT and MRI for the staging of cervical cancer has been reported as being from 63%63 \% to 69%69 \% for CT and from 77%77 \% to 90%90 \% for MRI. ^(3-5){ }^{3-5} The accuracy obtained with MRI has advantages over that of FIGO staging and CT, especially in the evaluation of parametrial involvement. Actually, CT shows low sensitivity for nodal metastasis (44%), and neither tumour size nor early parametrial invasion can be evaluated reliably. ^(6){ }^{6} Compared with CT, MRI offers significantly improved evaluation of tumour size, stromal invasion, and local and regional extent of disease in pre-treatment imaging for cervical cancer. ^(7){ }^{7} Many studies have evaluated the role of FDG-PET in the primary staging of cervical cancers. ^(8-15){ }^{8-15} With an overall sensitivity of 97%,^(16-18)97 \%,{ }^{16-18} FDG-PET also plays an important role in the evaluation of primary cervical tumours. However, neither PET nor CT is an effective method for detecting parametrial disease, and either might fail to detect the primary tumour. ^(19,20){ }^{19,20} False negative cases occur more of- Η ακρίβεια της αξονικής και της μαγνητικής τομογραφίας για τη σταδιοποίηση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας έχει αναφερθεί ότι κυμαίνεται από 63%63 \% έως 69%69 \% για την αξονική τομογραφία και από 77%77 \% έως 90%90 \% για τη μαγνητική τομογραφία. ^(3-5){ }^{3-5} Η ακρίβεια που επιτυγχάνεται με τη μαγνητική τομογραφία παρουσιάζει πλεονεκτήματα έναντι της σταδιοποίησης κατά FIGO και της αξονικής τομογραφίας, ιδίως όσον αφορά την αξιολόγηση της προσβολής των παραμέτρων. Στην πραγματικότητα, η αξονική τομογραφία παρουσιάζει χαμηλή ευαισθησία για τις οζώδεις μεταστάσεις (44%) και ούτε το μέγεθος του όγκου ούτε η πρώιμη παραμετρική εισβολή μπορούν να αξιολογηθούν αξιόπιστα. ^(6){ }^{6} Σε σύγκριση με την αξονική τομογραφία, η μαγνητική τομογραφία προσφέρει σημαντικά βελτιωμένη αξιολόγηση του μεγέθους του όγκου, της στρωματικής εισβολής και της τοπικής και περιφερειακής έκτασης της νόσου στην απεικόνιση πριν από τη θεραπεία για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. ^(7){ }^{7} Πολλές μελέτες έχουν αξιολογήσει το ρόλο της FDG-PET στην πρωτογενή σταδιοποίηση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. ^(8-15){ }^{8-15} Με συνολική ευαισθησία 97%,^(16-18)97 \%,{ }^{16-18} η FDG-PET διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση των πρωτοπαθών όγκων του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, ούτε η ΡΕΤ ούτε η αξονική τομογραφία αποτελούν αποτελεσματική μέθοδο για την ανίχνευση της παραμετρικής νόσου και μπορεί να μην ανιχνεύσουν τον πρωτοπαθή όγκο. ^(19,20){ }^{19,20} Οι ψευδώς αρνητικές περιπτώσεις εμφανίζονται συχνότερα από...
ten in stages IA and IB, where the tumour size is under PET sensitivity. Besides, the ^(18)FDG{ }^{18} \mathrm{FDG} is physiologically accumulated in the bowel and excreted through the urinary tract. This might interfere with the optimal evaluation of primary tumours in the abdomen and pelvis. The urinary bladder activity can be avoided by requesting that the patient empty her urinary bladder at the beginning of the exam. ^(21,22){ }^{21,22} Other approaches are using a urinary catheter to drain continuously or using hydration with 1 l of intravenous normal saline along with diuretics such as furosemide. ^(23-25){ }^{23-25} As demonstrated in patients with non small cell lung cancer, integration of PET and CT scans should allow the simultaneous use of biological and anatomical imaging data. ^(26){ }^{26} However, as long as there are no data comparing MRI and PET/CT for primary tumour evaluation, MRI remains the best imaging technique for initial primary tumour staging. δέκα στα στάδια ΙΑ και ΙΒ, όπου το μέγεθος του όγκου είναι κάτω από την ευαισθησία της ΡΕΤ. Εξάλλου, το ^(18)FDG{ }^{18} \mathrm{FDG} συσσωρεύεται φυσιολογικά στο έντερο και απεκκρίνεται μέσω του ουροποιητικού συστήματος. Αυτό ενδέχεται να παρεμποδίζει τη βέλτιστη αξιολόγηση των πρωτοπαθών όγκων στην κοιλιά και την πύελο. Η δραστηριότητα της ουροδόχου κύστης μπορεί να αποφευχθεί ζητώντας από την ασθενή να αδειάσει την ουροδόχο κύστη της στην αρχή της εξέτασης. ^(21,22){ }^{21,22} Άλλες προσεγγίσεις είναι η χρήση ουροκαθετήρα για συνεχή αποστράγγιση ή η χρήση ενυδάτωσης με 1 λίτρο ενδοφλέβιου φυσιολογικού ορού μαζί με διουρητικά όπως η φουροσεμίδη. ^(23-25){ }^{23-25} Όπως έχει αποδειχθεί σε ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, η ενσωμάτωση της PET και της αξονικής τομογραφίας θα πρέπει να επιτρέπει την ταυτόχρονη χρήση βιολογικών και ανατομικών απεικονιστικών δεδομένων. ^(26){ }^{26} Ωστόσο, όσο δεν υπάρχουν δεδομένα που να συγκρίνουν τη μαγνητική τομογραφία και την PET/CT για την αξιολόγηση του πρωτοπαθούς όγκου, η μαγνητική τομογραφία παραμένει η καλύτερη απεικονιστική τεχνική για την αρχική σταδιοποίηση του πρωτοπαθούς όγκου.
Lymph node staging in early-stage disease Σταδιοποίηση λεμφαδένων σε πρώιμο στάδιο νόσου
Cervix carcinoma usually spreads from the primary cervical lesion sequentially to pelvic lymph nodes, para-aortic lymph nodes, and supraclavicular lymph nodes, then ultimately to extranodal sites of distant metastasis. If metastasis in the para-aortic lymph nodes is detected, patients would benefit from extended-field radiotherapy or combined radiotherapy and chemotherapy protocols. ^(27){ }^{27} Survival rates for patients with positive pelvic lymph nodes are reported to be decreased by about 50%50 \% compared with those with negative pelvic lymph nodes. ^(28){ }^{28} The survival rate of patients with positive para-aortic lymph nodes is about 30%^(29)30 \%{ }^{29} The accuracy of detecting lymph node metastasis by CT or MRI is dependent on the size of the lymph node on the cross-sectional image and is based on distortion of normal lymph node architecture or lymph node enlargement. When lymph nodes measuring greater than 1 cm were considered abnormal, the reported sensitivity of MRI was 38-89%38-89 \%, whereas the specificity was 78-99%78-99 \% in surgically staged patients. ^(1,30){ }^{1,30} These results were not improved by using contrast enhancement. Reinhardt et al. ^(31){ }^{31} compared the diagnostic accuracy of MRI with that of FDG-PET for detecting metastatic lymph nodes in 35 patients with FIGO stage IB or II cervical cancer. All patients had both imaging techniques performed before radical hysterectomy and pelvic lymphadenectomy. Eleven (11) patients had histologically proven nodal metastasis. Nodal staging resulted in sensitivities of 91%91 \% with FDG-PET and 73%73 \% with MRI and specificities of 100%100 \% with FDG-PET vs 83%83 \% with MRI. In terms of predictive positive value (PPV), the metastatic involvement of lymph node sites was identified by PET with a PPV of 0.90 vs 0.64 for MRI ( p < 0.05p<0.05 ). Although PET provides accurate information on lymph node staging, its role remains debated in early-stage cervical cancer without lymph node metastasis. Chou et al. investigated the benefit of FDG-PET in 60 previously untreated patients with stage IA to IIA cervical cancer and no lymph node involvement on MRI. They concluded that there was a slight additional benefit to FDG-PET in the detection of pelvic lymph node metastases. ^(32){ }^{32} FDG-PET detected only one (10%) of the 10 pelvic lymph node metastases. Το καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας συνήθως εξαπλώνεται από την πρωτοπαθή τραχηλική βλάβη διαδοχικά στους λεμφαδένες της πυέλου, στους παρααορτικούς λεμφαδένες και στους υπερκλείδιους λεμφαδένες, και στη συνέχεια τελικά σε εξωκομβικές θέσεις απομακρυσμένων μεταστάσεων. Εάν εντοπιστούν μεταστάσεις στους παρααορτικούς λεμφαδένες, οι ασθενείς θα επωφεληθούν από ακτινοθεραπεία εκτεταμένου πεδίου ή από συνδυασμένα πρωτόκολλα ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας. ^(27){ }^{27} Τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών με θετικούς πυελικούς λεμφαδένες αναφέρεται ότι είναι μειωμένα κατά περίπου 50%50 \% σε σύγκριση με εκείνους με αρνητικούς πυελικούς λεμφαδένες. ^(28){ }^{28} Το ποσοστό επιβίωσης των ασθενών με θετικούς παρααορτικούς λεμφαδένες είναι περίπου 30%^(29)30 \%{ }^{29} Η ακρίβεια της ανίχνευσης της μετάστασης των λεμφαδένων με αξονική ή μαγνητική τομογραφία εξαρτάται από το μέγεθος του λεμφαδένα στην εικόνα διατομής και βασίζεται στην παραμόρφωση της φυσιολογικής αρχιτεκτονικής των λεμφαδένων ή στη διεύρυνση των λεμφαδένων. Όταν οι λεμφαδένες με μέγεθος μεγαλύτερο από 1 cm θεωρήθηκαν παθολογικοί, η αναφερόμενη ευαισθησία της μαγνητικής τομογραφίας ήταν 38-89%38-89 \% , ενώ η ειδικότητα ήταν 78-99%78-99 \% σε ασθενείς με χειρουργική σταδιοποίηση. ^(1,30){ }^{1,30} Τα αποτελέσματα αυτά δεν βελτιώθηκαν με τη χρήση σκιαγραφικής ενίσχυσης. Οι Reinhardt και συν. ^(31){ }^{31} συνέκριναν τη διαγνωστική ακρίβεια της μαγνητικής τομογραφίας με εκείνη της FDG-PET για την ανίχνευση μεταστατικών λεμφαδένων σε 35 ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σταδίου ΙΒ ή ΙΙ κατά FIGO. Σε όλες τις ασθενείς πραγματοποιήθηκαν και οι δύο απεικονιστικές τεχνικές πριν από τη ριζική υστερεκτομή και την πυελική λεμφαδενεκτομή. Έντεκα (11) ασθενείς είχαν ιστολογικά αποδεδειγμένη οζώδη μετάσταση. Η κομβική σταδιοποίηση οδήγησε σε ευαισθησίες 91%91 \% με FDG-PET και 73%73 \% με MRI και ειδικότητες 100%100 \% με FDG-PET έναντι 83%83 \% με MRI. Όσον αφορά τη θετική προγνωστική αξία (PPV), η μεταστατική συμμετοχή των λεμφαδενικών περιοχών εντοπίστηκε με PET με PPV 0,90 έναντι 0,64 για τη μαγνητική τομογραφία ( p < 0.05p<0.05 ). Παρόλο που η PET παρέχει ακριβείς πληροφορίες για τη σταδιοποίηση των λεμφαδένων, ο ρόλος της παραμένει αμφισβητούμενος στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σε πρώιμο στάδιο χωρίς λεμφαδενική μετάσταση. Οι Chou και συν. διερεύνησαν το όφελος της FDG-PET σε 60 ασθενείς που δεν είχαν προηγουμένως λάβει θεραπεία με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σταδίου IA έως IIA και χωρίς συμμετοχή λεμφαδένων στη μαγνητική τομογραφία. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει ένα μικρό πρόσθετο όφελος από την FDG-PET στην ανίχνευση πυελικών λεμφαδενικών μεταστάσεων. ^(32){ }^{32} Η FDG-PET ανίχνευσε μόνο μία (10 %) από τις 10 πυελικές λεμφαδενικές μεταστάσεις.
Low reported sensitivities for FDG-PET in patients with early stage disease brought into question its value in this patient population. ^(19,32-34){ }^{19,32-34} In a retrospective analysis of 15 Οι χαμηλές ευαισθησίες που αναφέρθηκαν για την FDG-PET σε ασθενείς με νόσο σε πρώιμο στάδιο έθεσαν υπό αμφισβήτηση την αξία της σε αυτόν τον πληθυσμό ασθενών. ^(19,32-34){ }^{19,32-34} Σε μια αναδρομική ανάλυση 15
Table 1 FDG-PET for initial lymph node staging in early-stage disease Πίνακας 1 FDG-PET για την αρχική σταδιοποίηση των λεμφαδένων σε πρώιμο στάδιο νόσου
nn
Study Μελέτη
FIGO stages Θέσεις πρακτικής άσκησης FIGO
Imaging modality Τρόπος απεικόνισης
LN
Se Βλέπε
Sp
Nodal status confirmation Επιβεβαίωση της κατάστασης του κόμβου
Reinhardt et al. ^(31){ }^{31}
35
R
IB-II
PET vs MRI
PELN
0.91
1
LND
PELN
0.73
0.83
Chou et al. ^(32){ }^{32} Chou et al ^(32){ }^{32}
60
P
IA-IIA <= 4cmI A-I I A \leqslant 4 \mathrm{~cm} and no LN MRI IA-IIA <= 4cmI A-I I A \leqslant 4 \mathrm{~cm} και χωρίς μαγνητική τομογραφία LN
PET
Detected only one (10%) of the 10 PELN Εντοπίστηκε μόνο ένα (10%) από τα 10 PELN
SLN
Wright et al. ^(34){ }^{34}
59
R
IA-IIA
PET
PELN
0.53
0.90
LND
PALN
0.25
0.98
Kuhnel et al. ^(33){ }^{33}
15
R
IB1-IIA
PET
PELN
0.50
0.89
LND
PALN
0.50
1.00
Park et al. ^(19){ }^{19} Park et al ^(19){ }^{19}
36
R
IB1-IIA
PET
PELN
1.00
1.00
LND
Sironi et al. ^(36){ }^{36}
47
P
IA-IB
PET-CT
Overall Συνολικά
0.73
0.97
LND
n Study FIGO stages Imaging modality LN Se Sp Nodal status confirmation
Reinhardt et al. ^(31) 35 R IB-II PET vs MRI PELN 0.91 1 LND
PELN 0.73 0.83
Chou et al. ^(32) 60 P IA-IIA <= 4cm and no LN MRI PET Detected only one (10%) of the 10 PELN SLN
Wright et al. ^(34) 59 R IA-IIA PET PELN 0.53 0.90 LND
PALN 0.25 0.98
Kuhnel et al. ^(33) 15 R IB1-IIA PET PELN 0.50 0.89 LND
PALN 0.50 1.00
Park et al. ^(19) 36 R IB1-IIA PET PELN 1.00 1.00 LND
Sironi et al. ^(36) 47 P IA-IB PET-CT Overall 0.73 0.97 LND| | $n$ | Study | FIGO stages | Imaging modality | LN | Se | Sp | Nodal status confirmation |
| :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- |
| Reinhardt et al. ${ }^{31}$ | 35 | R | IB-II | PET vs MRI | PELN | 0.91 | 1 | LND |
| | | | | | PELN | 0.73 | 0.83 | |
| Chou et al. ${ }^{32}$ | 60 | P | $I A-I I A \leqslant 4 \mathrm{~cm}$ and no LN MRI | PET | Detected only one (10%) of the 10 PELN | | | SLN |
| Wright et al. ${ }^{34}$ | 59 | R | IA-IIA | PET | PELN | 0.53 | 0.90 | LND |
| | | | | | PALN | 0.25 | 0.98 | |
| Kuhnel et al. ${ }^{33}$ | 15 | R | IB1-IIA | PET | PELN | 0.50 | 0.89 | LND |
| | | | | | PALN | 0.50 | 1.00 | |
| Park et al. ${ }^{19}$ | 36 | R | IB1-IIA | PET | PELN | 1.00 | 1.00 | LND |
| Sironi et al. ${ }^{36}$ | 47 | P | IA-IB | PET-CT | Overall | 0.73 | 0.97 | LND |
Se: sensitivity, Sp: specificity, R: retrospective, P: prospective, SLN: sentinel lymph node, CPR: centropelvic relapse, PELN: pelvic lymph node, PALN: para-aortic lymph node, histo: histological examination. Se: ευαισθησία, Sp: ειδικότητα, R: αναδρομική, P: προοπτική, SLN: φρουρός λεμφαδένας, CPR: κεντροπυελική υποτροπή, PELN: πυελικός λεμφαδένας, PALN: παρααορτικός λεμφαδένας, histo: ιστολογική εξέταση.
published FDG-PET studies on early cervical cancer, Havrilesky et al. found that the pooled sensitivity and specificity of FDG-PET for detecting pelvic lymph node metastasis were 79%79 \% ( 95%95 \%, CI 65-90%) and 99%99 \% ( 96-99%96-99 \% ), respectively, compared with 72%72 \% ( 53-87%53-87 \% ) and 96%96 \% ( 92-98%92-98 \% ), respectively, for MRI. ^(35){ }^{35} Sironi et al. ^(36){ }^{36} prospectively determined the accuracy of combined PET/CT in 47 patients with early-stage cervical carcinoma (FIGO stage IA or IB). After PET/CT, all patients underwent radical hysterectomy with pelvic lymph node dissection. The overall sensitivity and specificity of PET/CT for node involvement were 72%72 \% and 99.7%. Corresponding values for PET/CT-based diagnosis of lymph nodes larger than 0.5 cm in diameter were 100%100 \% and 99.6%99.6 \%, respectively. The overall patient-based sensitivity and specificity of PET/CT were 73%73 \% and 97%97 \%, respectively. Further data on the usefulness of PET-CT for lymph node evaluation in cervical cancer are limited. ^(37){ }^{37} Although Bjurberg et al. ^(38){ }^{38} confirmed that FDG-PET might lead to substantial changes in treatment planning for several patients, no significant clinical benefit was demonstrated. PET/CT has a limited role in staging for patients with early-stage disease (FIGO <= IB1\leqslant \mathrm{IB} 1 ) and should not replace lymphadenectomy for pathological examination of lymph nodes. Data from literature are reported in Table 1. δημοσιευμένες μελέτες FDG-PET για τον πρώιμο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, οι Havrilesky και συν. διαπίστωσαν ότι η συγκεντρωτική ευαισθησία και ειδικότητα της FDG-PET για την ανίχνευση μεταστάσεων στους πυελικούς λεμφαδένες ήταν 79%79 \% ( 95%95 \% , CI 65-90%) και 99%99 \% ( 96-99%96-99 \% ), αντίστοιχα, σε σύγκριση με 72%72 \% ( 53-87%53-87 \% ) και 96%96 \% ( 92-98%92-98 \% ), αντίστοιχα, για τη μαγνητική τομογραφία. ^(35){ }^{35} Οι Sironi και συν. ^(36){ }^{36} προσδιόρισαν προοπτικά την ακρίβεια της συνδυασμένης PET/CT σε 47 ασθενείς με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας σε πρώιμο στάδιο (στάδιο ΙΑ ή ΙΒ κατά FIGO). Μετά την PET/CT, όλες οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε ριζική υστερεκτομή με εκτομή πυελικών λεμφαδένων. Η συνολική ευαισθησία και ειδικότητα της PET/CT για την προσβολή των κόμβων ήταν 72%72 \% και 99,7%. Οι αντίστοιχες τιμές για τη διάγνωση βάσει PET/CT λεμφαδένων με διάμετρο μεγαλύτερη από 0,5 cm ήταν 100%100 \% και 99.6%99.6 \% , αντίστοιχα. Η συνολική ευαισθησία και η ειδικότητα της PET/CT με βάση τον ασθενή ήταν 73%73 \% και 97%97 \% , αντίστοιχα. Περαιτέρω δεδομένα σχετικά με τη χρησιμότητα της PET-CT για την αξιολόγηση των λεμφαδένων στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι περιορισμένα. ^(37){ }^{37} Αν και οι Bjurberg και συν. ^(38){ }^{38} επιβεβαίωσαν ότι η FDG-PET μπορεί να οδηγήσει σε ουσιαστικές αλλαγές στον προγραμματισμό της θεραπείας για αρκετούς ασθενείς, δεν καταδείχθηκε σημαντικό κλινικό όφελος. Η PET/CT έχει περιορισμένο ρόλο στη σταδιοποίηση για ασθενείς με νόσο σε πρώιμο στάδιο (FIGO <= IB1\leqslant \mathrm{IB} 1 ) και δεν θα πρέπει να αντικαθιστά τη λεμφαδενεκτομή για την παθολογική εξέταση των λεμφαδένων. Τα δεδομένα από τη βιβλιογραφία αναφέρονται στον πίνακα 1.
Lymph node staging in advanced-stage disease Σταδιοποίηση λεμφαδένων σε προχωρημένο στάδιο νόσου
In patients with more advanced stage diseases (FIGO >= IB22\geqslant \mathrm{IB2} 2 ), PET-CT might be of interest because extrapelvic spread is frequent, including para-aortic lymph node involvement. Between 15%15 \% and 30%30 \% of patients with locoregionally advanced cervical cancer are anticipated to have PALN metastatic involvement. ^(39,40){ }^{39,40} Although surgical nodal staging remains the gold standard, many authors evaluated the FDG-PET sensitivity and specificity comparing to CT and MRI in advanced stages. ^(8,25,41-43){ }^{8,25,41-43} Singh et al. evaluated the outcome of 47 patients with FIGO clinical stage IIIb cervical carcinoma as a function of site of initial regional lymph node metastasis (LNM) at FDG-PET. ^(44){ }^{44} The 3 -year cause-specific survival was highly dependant on the extent of lymph node metastasis as demonstrated by whole-body FDG-PET. Sugawara et al. ^(9){ }^{9} demonstrated improved sensitivity in the detection of lymph node metastases by adding FDG-PET to CT staging in 21 patients with advanced-stage cervical Σε ασθενείς με νοσήματα σε πιο προχωρημένο στάδιο (FIGO >= IB22\geqslant \mathrm{IB2} 2 ), η PET-CT μπορεί να παρουσιάζει ενδιαφέρον επειδή η εξωπυελική εξάπλωση είναι συχνή, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής των παρααορτικών λεμφαδένων. Μεταξύ 15%15 \% και 30%30 \% των ασθενών με τοπικά προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας αναμένεται να έχουν μεταστατική συμμετοχή PALN. ^(39,40){ }^{39,40} Αν και η χειρουργική οζιδιακή σταδιοποίηση παραμένει το χρυσό πρότυπο, πολλοί συγγραφείς αξιολόγησαν την ευαισθησία και την ειδικότητα της FDG-PET σε σύγκριση με την αξονική και τη μαγνητική τομογραφία σε προχωρημένα στάδια. ^(8,25,41-43){ }^{8,25,41-43} Οι Singh και συν. αξιολόγησαν την έκβαση 47 ασθενών με καρκίνωμα τραχήλου της μήτρας κλινικού σταδίου IIIb κατά FIGO ως συνάρτηση της θέσης της αρχικής περιφερειακής λεμφαδενικής μετάστασης (LNM) στην FDG-PET. ^(44){ }^{44} Η τριετής ειδική για την αιτία επιβίωση εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από την έκταση της λεμφαδενικής μετάστασης, όπως καταδείχθηκε με την ολόσωμη FDG-PET. Οι Sugawara και συν. ^(9){ }^{9} κατέδειξαν βελτιωμένη ευαισθησία στην ανίχνευση λεμφαδενικών μεταστάσεων με την προσθήκη FDG-PET στην CT σταδιοποίησης σε 21 ασθενείς με προχωρημένου σταδίου τραχηλική
cancer. In the 7 patients with known metastasis, authors concluded that FDG-PET was superior to CT alone. FDGPET detected lymph node metastases in 6 out of 7 patients with known metastases, whereas CT was positive in four patients, equivocal in two patients, and negative in one patient. Authors reported a 86%86 \% sensitivity of FDG-PET for pelvic and para-aortic lymph node metastasis, as compared with a 57%57 \% sensitivity of CT. Rose et al. ^(25){ }^{25} assessed benefit of PET imaging in depicting para-aortic lymph node metastasis before staging lymphadenectomy. In this study of 32 patients with advanced-stage cervical cancer, sensitivity was higher for detecting pelvic (100%) than para-aortic ( 75%75 \% ) lymph node metastases. Most studies on PET imaging did not include histological analysis of lymph nodes, and the accuracy of PET imaging was determined according to the clinical outcome of patients. However, PET/CT may improve staging compared to either PET or CT by providing better localization and definition of sites of high metabolic activity. ^(45){ }^{45} καρκίνο. Στους 7 ασθενείς με γνωστές μεταστάσεις, οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η FDG-PET ήταν ανώτερη από την αξονική τομογραφία. Η FDGPET ανίχνευσε λεμφαδενικές μεταστάσεις σε 6 από τους 7 ασθενείς με γνωστές μεταστάσεις, ενώ η CT ήταν θετική σε τέσσερις ασθενείς, αμφιλεγόμενη σε δύο ασθενείς και αρνητική σε έναν ασθενή. Οι συγγραφείς ανέφεραν μια 86%86 \% ευαισθησία της FDG-PET για πυελικές και παρααορτικές λεμφαδενικές μεταστάσεις, σε σύγκριση με μια 57%57 \% ευαισθησία της CT. Οι Rose και συν. ^(25){ }^{25} αξιολόγησαν το όφελος της απεικόνισης με PET στην απεικόνιση της μετάστασης των παρααορτικών λεμφαδένων πριν από τη σταδιοποίηση της λεμφαδενεκτομής. Σε αυτή τη μελέτη 32 ασθενών με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας προχωρημένου σταδίου, η ευαισθησία ήταν υψηλότερη για την ανίχνευση πυελικών (100 %) παρά παρααορτικών ( 75%75 \% ) λεμφαδενικών μεταστάσεων. Οι περισσότερες μελέτες σχετικά με την απεικόνιση ΡΕΤ δεν περιλάμβαναν ιστολογική ανάλυση των λεμφαδένων και η ακρίβεια της απεικόνισης ΡΕΤ καθορίστηκε σύμφωνα με την κλινική έκβαση των ασθενών. Ωστόσο, η PET/CT μπορεί να βελτιώσει τη σταδιοποίηση σε σύγκριση είτε με την PET είτε με την CT παρέχοντας καλύτερο εντοπισμό και καθορισμό των περιοχών υψηλής μεταβολικής δραστηριότητας. ^(45){ }^{45}
Choi et al. ^(46){ }^{46} evaluated 22 patients with FIGO IB-IVA cervical carcinoma. Fifteen out of them had Stage IB2-IIB disease. PET-CT detected metastatic disease in 19 of 33 lymph node groups compared with only 10 using MRI ( p=0.026p=0.026 ). In a recent single-center institutional study, pelvic MRI and PET/ CT were initially performed on 38 patients with stage IB2/II cervix carcinoma. Patients with no para-aortic abnormalities were referred for pelvic radiochemotherapy, and then underwent para-aortic lymphadenectomy. Three patients had histologically-proven para-aortic involvement, leading to a negative predictive value of 92%92 \% for para-aortic nodal involvement. ^(47){ }^{47} Although initial PET/CT overlooked 8% of patients with histological para-aortic nodal involvement (with a risk of under-treatment), PET/CT remains accurate in management of patients with stage IB2/II cervix carcinoma and might replace lymphadenectomy. ^(12,34,48,49){ }^{12,34,48,49} These data are consistent with a recent prospective report by Yildirim et al. ^(50){ }^{50} They detected para-aortic nodal metastasis using PET/CT in 4 of 16 patients with locally advanced cervical cancer and negative conventional CT findings, suggesting that PET//CT\mathrm{PET} / \mathrm{CT} is an effective imaging technique in this setting. Οι Choi et al. ^(46){ }^{46} αξιολόγησαν 22 ασθενείς με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας κατά FIGO IB-IVA. Δεκαπέντε από αυτούς είχαν νόσο σταδίου IB2-IIB. Η PET-CT ανίχνευσε μεταστατική νόσο σε 19 από τις 33 ομάδες λεμφαδένων σε σύγκριση με μόνο 10 με τη χρήση μαγνητικής τομογραφίας ( p=0.026p=0.026 ). Σε μια πρόσφατη μονοκεντρική ιδρυματική μελέτη, διενεργήθηκαν αρχικά μαγνητική τομογραφία πυέλου και PET/ CT σε 38 ασθενείς με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας σταδίου ΙΒ2/ΙΙΙ. Οι ασθενείς χωρίς παρααορτικές ανωμαλίες παραπέμφθηκαν για πυελική ραδιοχημειοθεραπεία και στη συνέχεια υποβλήθηκαν σε παρααορτική λεμφαδενεκτομή. Τρεις ασθενείς είχαν ιστολογικά αποδεδειγμένη παρααορτική συμμετοχή, γεγονός που οδήγησε σε αρνητική προγνωστική αξία 92%92 \% για παρααορτική οζώδη συμμετοχή. ^(47){ }^{47} Παρόλο που η αρχική PET/CT παρέβλεψε το 8% των ασθενών με ιστολογική παρααορτική οζώδη συμμετοχή (με κίνδυνο υποθεραπείας), η PET/CT παραμένει ακριβής στη διαχείριση ασθενών με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας σταδίου ΙΒ2/ΙΙΙ και θα μπορούσε να αντικαταστήσει τη λεμφαδενεκτομή. ^(12,34,48,49){ }^{12,34,48,49} Τα δεδομένα αυτά συνάδουν με μια πρόσφατη προοπτική έκθεση των Yildirim και συν. ^(50){ }^{50} Ανίχνευσαν παρααορτική οζώδη μετάσταση με τη χρήση PET/CT σε 4 από 16 ασθενείς με τοπικά προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και αρνητικά συμβατικά ευρήματα CT, γεγονός που υποδηλώνει ότι η PET//CT\mathrm{PET} / \mathrm{CT} είναι μια αποτελεσματική απεικονιστική τεχνική σε αυτό το πλαίσιο.
Further evaluation in prospective clinical trials will be required to assess the clinical benefit of this strategy. Moreover, PET improves initial staging by providing information on extra pelvic/para-aortic sites, such as supraclavicular Θα απαιτηθεί περαιτέρω αξιολόγηση σε προοπτικές κλινικές δοκιμές για να εκτιμηθεί το κλινικό όφελος αυτής της στρατηγικής. Επιπλέον, η ΡΕΤ βελτιώνει την αρχική σταδιοποίηση παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με εξωπυελικές/παρααορτικές περιοχές, όπως η υπερκλειδική
Table 2 FDG-PET for initial lymph node staging in advanced-stage disease Πίνακας 2 FDG-PET για την αρχική σταδιοποίηση των λεμφαδένων σε προχωρημένο στάδιο νόσου
n
Study Μελέτη
FIGO stages Θέσεις πρακτικής άσκησης FIGO
Imaging modality Τρόπος απεικόνισης
LN
Se Βλέπε
Sp
Nodal status confirmation Επιβεβαίωση της κατάστασης του κόμβου
Sugawara et al. ^(9){ }^{9}
21
P
IB-IVA
PET vs CT
Overall Συνολικά
0.86
1.00
LND/follow-up LND/μετάβαση
Overall Συνολικά
0.57
1.00
Rose et al. ^(25){ }^{25} Rose et al ^(25){ }^{25}
32
P
IIB-IVA
PET
PALN
0.75
0.92
LND
PELN
1.00
1.00
Yildirim et al. ^(50){ }^{50}
16
R
IIB-IVA
PET
PALN
0.50
0.83
LND
Grigsby et al. ^(78){ }^{78} Grigsby et al ^(78){ }^{78}
152
R
IB-IV
PET
Overall Συνολικά
0.67
0.93
Follow-up Παρακολούθηση
Narayan et al. ^(41){ }^{41} Narayan et al ^(41){ }^{41}
7
R
IB-IVB
PET
PELN
0.80
0.92
LND
Yeh et al. ^(42){ }^{42}
42
P
IB-IVA
PET
PALN
0.83
0.97
LND
Lin et al. ^(8){ }^{8}
50
P
IB-IVA
PET
PALN
0.86
0.87
LND
Yen et al. ^(43){ }^{43}
135
P
IB2-IVB + recurrence IB2-IVB + υποτροπή
PET
PELN
0.88
1.00
LND/follow-up LND/μετάβαση
PALN
0.95
1.00
Choi et al. ^(46){ }^{46}
22
P
IB-IVA
PET-CT
PELN
0.77
0.55
LND
Amit et al. ^(45){ }^{45}
75
P
I-IV
PET-CT
PELN
0.60
0.94
LND/follow-up LND/μετάβαση
Loft et al. ^(51){ }^{51} Loft et al ^(51){ }^{51}
119
P
IB1-IVA
PET-CT
PELN
0.96
0.75
LND/follow-up LND/μετάβαση
PALN
1.00
0.95
n Study FIGO stages Imaging modality LN Se Sp Nodal status confirmation
Sugawara et al. ^(9) 21 P IB-IVA PET vs CT Overall 0.86 1.00 LND/follow-up
Overall 0.57 1.00
Rose et al. ^(25) 32 P IIB-IVA PET PALN 0.75 0.92 LND
PELN 1.00 1.00
Yildirim et al. ^(50) 16 R IIB-IVA PET PALN 0.50 0.83 LND
Grigsby et al. ^(78) 152 R IB-IV PET Overall 0.67 0.93 Follow-up
Narayan et al. ^(41) 7 R IB-IVB PET PELN 0.80 0.92 LND
Yeh et al. ^(42) 42 P IB-IVA PET PALN 0.83 0.97 LND
Lin et al. ^(8) 50 P IB-IVA PET PALN 0.86 0.87 LND
Yen et al. ^(43) 135 P IB2-IVB + recurrence PET PELN 0.88 1.00 LND/follow-up
PALN 0.95 1.00
Choi et al. ^(46) 22 P IB-IVA PET-CT PELN 0.77 0.55 LND
Amit et al. ^(45) 75 P I-IV PET-CT PELN 0.60 0.94 LND/follow-up
Loft et al. ^(51) 119 P IB1-IVA PET-CT PELN 0.96 0.75 LND/follow-up
PALN 1.00 0.95 | | n | Study | FIGO stages | Imaging modality | LN | Se | Sp | Nodal status confirmation |
| :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- |
| Sugawara et al. ${ }^{9}$ | 21 | P | IB-IVA | PET vs CT | Overall | 0.86 | 1.00 | LND/follow-up |
| | | | | | Overall | 0.57 | 1.00 | |
| Rose et al. ${ }^{25}$ | 32 | P | IIB-IVA | PET | PALN | 0.75 | 0.92 | LND |
| | | | | | PELN | 1.00 | 1.00 | |
| Yildirim et al. ${ }^{50}$ | 16 | R | IIB-IVA | PET | PALN | 0.50 | 0.83 | LND |
| Grigsby et al. ${ }^{78}$ | 152 | R | IB-IV | PET | Overall | 0.67 | 0.93 | Follow-up |
| Narayan et al. ${ }^{41}$ | 7 | R | IB-IVB | PET | PELN | 0.80 | 0.92 | LND |
| Yeh et al. ${ }^{42}$ | 42 | P | IB-IVA | PET | PALN | 0.83 | 0.97 | LND |
| Lin et al. ${ }^{8}$ | 50 | P | IB-IVA | PET | PALN | 0.86 | 0.87 | LND |
| Yen et al. ${ }^{43}$ | 135 | P | IB2-IVB + recurrence | PET | PELN | 0.88 | 1.00 | LND/follow-up |
| | | | | | PALN | 0.95 | 1.00 | |
| Choi et al. ${ }^{46}$ | 22 | P | IB-IVA | PET-CT | PELN | 0.77 | 0.55 | LND |
| Amit et al. ${ }^{45}$ | 75 | P | I-IV | PET-CT | PELN | 0.60 | 0.94 | LND/follow-up |
| Loft et al. ${ }^{51}$ | 119 | P | IB1-IVA | PET-CT | PELN | 0.96 | 0.75 | LND/follow-up |
| | | | | | PALN | 1.00 | 0.95 | |
Se: sensitivity, Sp: specificity, R: retrospective, P: prospective, SLN: sentinel lymph node, CPR: centropelvic relapse, PELN: pelvic lymph node, PALN: para-aortic lymph node, histo: histological examination. Se: ευαισθησία, Sp: ειδικότητα, R: αναδρομική, P: προοπτική, SLN: φρουρός λεμφαδένας, CPR: κεντροπυελική υποτροπή, PELN: πυελικός λεμφαδένας, PALN: παρααορτικός λεμφαδένας, histo: ιστολογική εξέταση.
lymph nodes, mediastinal lymph nodes, lung, bone, peritoneum, omentum, adrenal gland, and liver. ^(45,51-53){ }^{45,51-53} Data from literature are reported in Table 2. λεμφαδένες, μεσοθωρακικοί λεμφαδένες, πνεύμονας, οστά, περιτόναιο, σπλήνα, επινεφρίδιο και ήπαρ. ^(45,51-53){ }^{45,51-53} Τα δεδομένα από τη βιβλιογραφία αναφέρονται στον πίνακα 2.
Pre-treatment prognostic value Προγνωστική αξία πριν από τη θεραπεία
Although the FDG uptake value has been found to correlate positively with tumour aggressiveness in many cancers, the prognostic value of PET remains still insufficiently investigated. Besides, most studies have been limited to retrospective analyses. ^(44,54,55){ }^{44,54,55} Miller and Grigsby reported that the 3-dimensional volume of the primary tumour by FDGPET was predictive for both progression-free survival ( p=0.005p=0.005 ) and overall survival ( p=0.003p=0.003 ) in patients with advanced cervical cancer. ^(56){ }^{56} The presence of SUVmax more than 3.3 in para-aortic lymph nodes was significantly associated with both 5 -year disease recurrence ( HR=4.52,95%,Cl\mathrm{HR}=4.52,95 \%, \mathrm{Cl}1.7-11.81.7-11.8 ) and 5 -year mortality (HR = 6.04, 95%95 \%, Cl1.97-\mathrm{Cl} 1.97- 18.57). Xue et al. ^(57){ }^{57} demonstrated that pre-treatment baseline SUVmax less than 10.2 in primary cervical cancer was associated with a better prognosis in patients receiving definitive radiotherapy. Although several studies have shown that FDG uptake evaluated as SUVmax reflects tumour aggressiveness, it remains difficult to identify a cutoff SUVmax at the cervix as a significant prognosticator. FDG-PET should be integrated in a multi-modality strategy which includes both FIGO classification and conventional imaging. Its prognostic value may be more correlated to extent of lymph node involvement than with SUVmax intensity. Lin et al. assessed the usefulness of tumour volume measurement with PET in patients with advanced cervical cancer treated by radiation therapy. ^(58){ }^{58} They demonstrated that tumour volume, lymph node disease, and stage were predictive of progression-free survival. Grigsby et al. ^(12){ }^{12} retrospectively investigated 101 cervical cancer patients before primary concurrent chemoradiation and concluded that FDG-PET detected abnormal lymph node regions more often than did CT. The findings from PET were better predictors of survival than those from CT. Kidd et al. retrospectively evaluated pre-treatment SUVmax and its association Παρόλο που η τιμή πρόσληψης FDG έχει βρεθεί ότι συσχετίζεται θετικά με την επιθετικότητα του όγκου σε πολλούς καρκίνους, η προγνωστική αξία της ΡΕΤ παραμένει ακόμη ανεπαρκώς διερευνημένη. Εξάλλου, οι περισσότερες μελέτες έχουν περιοριστεί σε αναδρομικές αναλύσεις. ^(44,54,55){ }^{44,54,55} Οι Miller και Grigsby ανέφεραν ότι ο τρισδιάστατος όγκος του πρωτοπαθούς όγκου με FDGPET ήταν προγνωστικός τόσο για την επιβίωση χωρίς εξέλιξη ( p=0.005p=0.005 ) όσο και για τη συνολική επιβίωση ( p=0.003p=0.003 ) σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. ^(56){ }^{56} Η παρουσία SUVmax άνω του 3,3 στους παρααορτικούς λεμφαδένες συσχετίστηκε σημαντικά τόσο με την 5ετή υποτροπή της νόσου ( HR=4.52,95%,Cl\mathrm{HR}=4.52,95 \%, \mathrm{Cl}1.7-11.81.7-11.8 ) όσο και με την 5ετή θνησιμότητα (HR = 6,04, 95%95 \% , Cl1.97-\mathrm{Cl} 1.97- 18,57). Οι Xue et al. ^(57){ }^{57} κατέδειξαν ότι η αρχική SUVmax πριν από τη θεραπεία, μικρότερη από 10,2 στον πρωτοπαθή καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, σχετίζεται με καλύτερη πρόγνωση σε ασθενείς που έλαβαν οριστική ακτινοθεραπεία. Παρόλο που αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η πρόσληψη FDG που αξιολογείται ως SUVmax αντανακλά την επιθετικότητα του όγκου, παραμένει δύσκολο να προσδιοριστεί ένα όριο SUVmax στον τράχηλο της μήτρας ως σημαντικός προγνωστικός παράγοντας. Η FDG-PET θα πρέπει να ενσωματωθεί σε μια πολυτροπική στρατηγική που περιλαμβάνει τόσο την ταξινόμηση κατά FIGO όσο και τη συμβατική απεικόνιση. Η προγνωστική της αξία μπορεί να συσχετίζεται περισσότερο με την έκταση της προσβολής των λεμφαδένων παρά με την ένταση του SUVmax. Οι Lin και συν. αξιολόγησαν τη χρησιμότητα της μέτρησης του όγκου του όγκου με ΡΕΤ σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που αντιμετωπίστηκαν με ακτινοθεραπεία. ^(58){ }^{58} Κατέδειξαν ότι ο όγκος του όγκου, η προσβολή των λεμφαδένων και το στάδιο ήταν προγνωστικά της επιβίωσης χωρίς εξέλιξη. Οι Grigsby et al. ^(12){ }^{12} διερεύνησε αναδρομικά 101 ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας πριν από την πρωτογενή ταυτόχρονη χημειοακτινοβολία και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η FDG-PET εντόπιζε παθολογικές περιοχές λεμφαδένων συχνότερα από ό,τι η αξονική τομογραφία. Τα ευρήματα από την PET ήταν καλύτεροι προγνωστικοί δείκτες επιβίωσης από ό,τι εκείνα της CT. Οι Kidd και συν. αξιολόγησαν αναδρομικά το SUVmax πριν από τη θεραπεία και τη συσχέτισή του
with treatment response and prognosis in 287 patients with stage IA2 through IVB cervical cancer. ^(59){ }^{59} Three prognostic groups were established using SUVmax, which was demonstrated to be a sensitive biomarker of treatment response and prognosis for patients with cervical cancer. The overall survival rates at 5 years were 95%95 \% for an SUVmax <= 5.2,70%\leqslant 5.2,70 \% for an SUVmax ranging from 5.2 to 13.3, and 44% for an SUVmax more than 13.3 ( p < 0.0001p<0.0001 ). Increasing SUVmax was associated with persistent abnormal FDG uptake in the cervix on 3-month FDG-PET studies in 238 patients who received curative chemoradiation ( p=0.04p=0.04 ). This suggests that further clinical trials in cervix carcinoma should require FDG-PET imaging. με την ανταπόκριση στη θεραπεία και την πρόγνωση σε 287 ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σταδίου IA2 έως IVB. ^(59){ }^{59} Δημιουργήθηκαν τρεις προγνωστικές ομάδες με τη χρήση της SUVmax, η οποία αποδείχθηκε ότι αποτελεί ευαίσθητο βιοδείκτη ανταπόκρισης στη θεραπεία και πρόγνωσης για ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Τα ποσοστά συνολικής επιβίωσης στα 5 έτη ήταν 95%95 \% για SUVmax <= 5.2,70%\leqslant 5.2,70 \% για SUVmax που κυμαίνονταν από 5,2 έως 13,3 και 44% για SUVmax άνω του 13,3 ( p < 0.0001p<0.0001 ). Η αύξηση του SUVmax συσχετίστηκε με επίμονη ανώμαλη πρόσληψη FDG στον τράχηλο της μήτρας σε 3μηνες μελέτες FDG-PET σε 238 ασθενείς που έλαβαν θεραπευτική χημειοακτινοβολία ( p=0.04p=0.04 ). Αυτό υποδηλώνει ότι σε περαιτέρω κλινικές δοκιμές στο καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας θα πρέπει να απαιτείται απεικόνιση FDG-PET.
Recently, Yen et al. enrolled 70 patients with untreated squamous cell cervical cancer and pelvic lymph node or para-aortic lymph node metastasis detected by CT/MRI. All patients had FDG-PET for primary staging. ^(60){ }^{60} Presence of SUV (max) more than 3.3 at a paraaortic lymph node was significantly associated with both 5 -year recurrence free survival ( HR=4.52,95%CI,1.73-11.80\mathrm{HR}=4.52,95 \% \mathrm{CI}, 1.73-11.80 ) and 5 -year overall survival (HR = 6.04, 95% CI, 1.97-18.57). These data suggest that a SUVmax greater than 3.3 is predictive of poor outcome in patients with primary squamous cervical carcinoma and lymph node metastasis on CT/MRI. Πρόσφατα, οι Yen και συν. συμπεριέλαβαν 70 ασθενείς με μη θεραπευμένο πλακώδες καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και μετάσταση σε πυελικό λεμφαδένα ή παρααορτικό λεμφαδένα που ανιχνεύθηκε με CT/MRI. Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε FDG-PET για πρωτογενή σταδιοποίηση. ^(60){ }^{60} Η παρουσία SUV (max) άνω του 3,3 σε παρααορτικό λεμφαδένα συσχετίστηκε σημαντικά τόσο με την 5ετή επιβίωση χωρίς υποτροπή ( HR=4.52,95%CI,1.73-11.80\mathrm{HR}=4.52,95 \% \mathrm{CI}, 1.73-11.80 ) όσο και με την 5ετή συνολική επιβίωση (HR = 6,04, 95% CI, 1,97-18,57). Αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι ένα SUVmax μεγαλύτερο από 3,3 είναι προγνωστικό κακής έκβασης σε ασθενείς με πρωτοπαθές πλακώδες καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας και λεμφαδενική μετάσταση στην CT/MRI.
Optimization of treatment Βελτιστοποίηση της θεραπείας
Definition of the extent of EBRT Ορισμός της έκτασης της EBRT
Combined with cisplatin-based chemotherapy, EBRT remains standard for patients with locally advanced cervix carcinoma. Several studies showed a survival benefit in patients with positive para-aortic nodes treated by extendedfield irradiation and concurrent radio-sensitizing chemotherapy. ^(27,61,62){ }^{27,61,62} Although evaluation of pelvic nodes by PET/ CT does not profoundly modify the therapeutic strategy for the pelvis (which will be exposed to external beam radiation), para-aortic foci of pathological uptake on PET/CT may influence treatment. Indeed, extended field radiotherapy may be required for disease control in patients with in- Σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία με βάση τη σισπλατίνη, η EBRT παραμένει πρότυπο για ασθενείς με τοπικά προχωρημένο καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας. Αρκετές μελέτες έδειξαν όφελος επιβίωσης σε ασθενείς με θετικούς παρααορτικούς κόμβους που αντιμετωπίστηκαν με ακτινοβόληση εκτεταμένου πεδίου και ταυτόχρονη ραδιοευαισθητοποιητική χημειοθεραπεία. ^(27,61,62){ }^{27,61,62} Αν και η αξιολόγηση των πυελικών κόμβων με PET/CT δεν τροποποιεί βαθιά τη θεραπευτική στρατηγική για την πύελο (η οποία θα εκτεθεί σε εξωτερική ακτινοβολία), οι παρααορτικές εστίες παθολογικής πρόσληψης στην PET/CT μπορεί να επηρεάσουν τη θεραπεία. Πράγματι, η ακτινοθεραπεία εκτεταμένου πεδίου μπορεί να απαιτείται για τον έλεγχο της νόσου σε ασθενείς με in-
volved common iliac or inferior para-aortic nodes ^(63){ }^{63} but is associated with increased morbidity. Extra-pelvic nodal involvement may change the treatment approach, especially in those women who appear to have localized disease confined to the cervix on clinical staging. In a recent report, Chao et al. reported a prospective trial in 47 cervix cancer patients with para-aortic, inguinal and/or supraclavicular nodal metastases on CT/MRI. ^(64){ }^{64} The treatments were based on the overall clinical staging results (primary surgery, EBRT only, or concomitant chemoradiation). Additional FDG-PET or PET/CT had a positive clinical impact in 21 ( 44.7%44.7 \% ) of the 47 study patients, 23 had no impact, and three had a negative impact. Information with a positive impact included disclosing additional curable sites ( n=8n=8 ), down-staging ( n=6n=6 ), enabling biopsy of involved sites (n=4)(n=4) or changing the treatment goal to palliation (n=3)(n=3). Narayan et al. ^(41){ }^{41} assessed whether PET/CT or MRI could obviate the need for surgical staging in 27 patients with locally advanced cervical carcinoma being planned for radiotherapy. They concluded that FDG-PET had superior sensitivity to MRI but still missed small-volume disease. Laparoscopic sampling of para-aortic lymph node was recommended in all patients with positive pelvic lymph nodes on FDG-PET. In contrast, the predictive value of a positive PET/CT would obviate the need for pathological confirmation in order to perform extended field radiotherapy. Belhocine et al. reported that FDG-PET staging significantly influenced the treatment decision-making in 18%18 \% of the patients. ^(24){ }^{24} The authors concluded that for patients with positive pelvic nodes and negative para-aortic lymph nodes, the benefit of para-aortic coelioscopic lymph node dissection should be assessed before changing the treatment plan and PET/CT might be used for biopsy guidance. For patients with neither pelvic nor para-aortic lymph node involvement, PET may obviate the need for histological confirmation and allow the use of chemoradiation instead of surgery. Patients with para-aortic spread on PET should be offered extended field treatment. λαγόνιοι ή κατώτεροι παρααορτικοί κόμβοι ^(63){ }^{63} αλλά σχετίζεται με αυξημένη νοσηρότητα. Η εξωπυελική προσβολή των κόμβων μπορεί να αλλάξει τη θεραπευτική προσέγγιση, ιδίως σε εκείνες τις γυναίκες που φαίνεται να έχουν εντοπισμένη νόσο που περιορίζεται στον τράχηλο της μήτρας κατά την κλινική σταδιοποίηση. Σε μια πρόσφατη έκθεση, οι Chao και συν. ανέφεραν μια προοπτική δοκιμή σε 47 ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας με παραορτικές, βουβωνικές ή/και υπερκλείδιες οζώδεις μεταστάσεις στην CT/MRI. ^(64){ }^{64} Οι θεραπείες βασίστηκαν στα συνολικά αποτελέσματα της κλινικής σταδιοποίησης (πρωτογενής χειρουργική επέμβαση, μόνο EBRT ή ταυτόχρονη χημειοακτινοβολία). Η πρόσθετη FDG-PET ή PET/CT είχε θετικό κλινικό αντίκτυπο σε 21 ( 44.7%44.7 \% ) από τους 47 ασθενείς της μελέτης, 23 δεν είχαν αντίκτυπο και τρεις είχαν αρνητικό αντίκτυπο. Οι πληροφορίες με θετικό αντίκτυπο περιελάμβαναν την αποκάλυψη πρόσθετων ιάσιμων περιοχών ( n=8n=8 ), την υποβάθμιση της σταδιοποίησης ( n=6n=6 ), τη δυνατότητα βιοψίας των εμπλεκόμενων περιοχών (n=4)(n=4) ή την αλλαγή του θεραπευτικού στόχου σε ανακούφιση (n=3)(n=3) . Οι Narayan et al. ^(41){ }^{41} αξιολόγησαν κατά πόσον η PET/CT ή η μαγνητική τομογραφία θα μπορούσαν να αποφύγουν την ανάγκη χειρουργικής σταδιοποίησης σε 27 ασθενείς με τοπικά προχωρημένο καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας που προγραμματιζόταν για ακτινοθεραπεία. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η FDG-PET είχε ανώτερη ευαισθησία από τη μαγνητική τομογραφία, αλλά εξακολουθούσε να μην εντοπίζεται νόσος μικρού όγκου. Συνιστάται λαπαροσκοπική δειγματοληψία του παρααορτικού λεμφαδένα σε όλες τις ασθενείς με θετικούς πυελικούς λεμφαδένες στην FDG-PET. Αντιθέτως, η προγνωστική αξία μιας θετικής PET/CT θα μπορούσε να εξαλείψει την ανάγκη παθολογικής επιβεβαίωσης προκειμένου να πραγματοποιηθεί ακτινοθεραπεία εκτεταμένου πεδίου. Οι Belhocine και συν. ανέφεραν ότι η σταδιοποίηση με FDG-PET επηρέασε σημαντικά τη λήψη θεραπευτικής απόφασης σε 18%18 \% των ασθενών. ^(24){ }^{24} Οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι για τους ασθενείς με θετικούς πυελικούς κόμβους και αρνητικούς παρααορτικούς λεμφαδένες, το όφελος της παρααορτικής κολεοσκοπικής εκτομής λεμφαδένων θα πρέπει να αξιολογείται πριν από την αλλαγή του σχεδίου θεραπείας και η PET/CT θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την καθοδήγηση της βιοψίας. Για ασθενείς χωρίς συμμετοχή πυελικών ή παρααορτικών λεμφαδένων, η ΡΕΤ μπορεί να εξαλείψει την ανάγκη ιστολογικής επιβεβαίωσης και να επιτρέψει τη χρήση χημειοακτινοβολίας αντί χειρουργικής επέμβασης. Στους ασθενείς με παρααορτική εξάπλωση στην PET θα πρέπει να προσφέρεται θεραπεία εκτεταμένου πεδίου.
Hybrid PET/CT Υβριδικό PET/CT
Hybrid PET/CT plays a meaningful role in EBRT treatment planning. Gross target volume (GTV) represents the initial gross tumour volume that most radiation oncologists contour before the addition of further margins to ensure adequate treatment coverage of subclinical disease. Confounding radiological uncertainties in CT scan images, such as small lymph nodes of questionable significance and operative scarring, lead to uncertainty in delineating the target. To resolve the issue of uncertainty in treatment planning, hybrid PET/CT may be employed to contour the biological target volume in an attempt to refine the target volume and the final target volume used for treatment planning (PTV). Grosu et al. evaluated the impact of FDG-PET in target volume definition for lung, head-and-neck, genitourinary and brain tumours. ^(65){ }^{65} PET had a significant impact on both GTV and PTV delineation in lung cancer. PET also allows detection of lymph node involvement and distinguishes malignant tissue from atelectasis. Esthappan et al. proposed dose escalation to 59.4 Gy to positive para-aortic lymph nodes and 50.4 Gy to the para-aortic region using CT/PET-guided intensity-modulated radiation therapy (IMRT). ^(66){ }^{66} To facilitate further clinical implementation of Η υβριδική PET/CT διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον σχεδιασμό της θεραπείας EBRT. Ο ακαθάριστος όγκος-στόχος (GTV) αντιπροσωπεύει τον αρχικό ακαθάριστο όγκο του όγκου που οι περισσότεροι ακτινοθεραπευτές ογκολόγοι περιγράφουν πριν από την προσθήκη περαιτέρω περιθωρίων για να διασφαλιστεί η επαρκής κάλυψη της υποκλινικής νόσου από τη θεραπεία. Συγχυτικές ακτινολογικές αβεβαιότητες στις εικόνες της αξονικής τομογραφίας, όπως μικροί λεμφαδένες αμφίβολης σημασίας και χειρουργικές ουλές, οδηγούν σε αβεβαιότητα στην οριοθέτηση του στόχου. Για την επίλυση του ζητήματος της αβεβαιότητας στο σχεδιασμό της θεραπείας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί υβριδικό PET/CT για τη σκιαγράφηση του βιολογικού όγκου-στόχου σε μια προσπάθεια να βελτιωθεί ο όγκος-στόχος και ο τελικός όγκος-στόχος που χρησιμοποιείται για το σχεδιασμό της θεραπείας (PTV). Οι Grosu et al. αξιολόγησαν την επίδραση της FDG-PET στον καθορισμό του όγκου στόχου για όγκους του πνεύμονα, της κεφαλής και του τραχήλου, του ουροποιογεννητικού συστήματος και του εγκεφάλου. ^(65){ }^{65} Η PET είχε σημαντική επίδραση τόσο στον καθορισμό του GTV όσο και του PTV στον καρκίνο του πνεύμονα. Η ΡΕΤ επιτρέπει επίσης την ανίχνευση της συμμετοχής λεμφαδένων και διακρίνει τον κακοήθη ιστό από την ατελεκτασία. Οι Esthappan και συν. πρότειναν κλιμάκωση της δόσης στα 59,4 Gy στους θετικούς παρααορτικούς λεμφαδένες και στα 50,4 Gy στην παρααορτική περιοχή με τη χρήση ακτινοθεραπείας καθοδηγούμενης από CT/PET με διαμόρφωση έντασης (IMRT). ^(66){ }^{66} Για τη διευκόλυνση της περαιτέρω κλινικής εφαρμογής της
this method, they determined guidelines regarding the selection of treatment parameters needed for the use of CT/PET-guided IMRT for cervical carcinoma with positive para-aortic lymph nodes. Several studies indicated that PET-guided IMRT could be used in an attempt to escalate radiation doses with acceptable sparing of surrounding structures. ^(67){ }^{67} Esthappan et al. recently described definitions of target volumes based on PET/CT and the doses that are prescribed to these different target volumes. ^(68){ }^{68} They reviewed the isodose plans of 10 patients treated with PET/ CT-guided IMRT. On the PET images, PET-positive PALN, pelvic lymph nodes, and the cervix were defined by contouring the FDG-PET -enhancing volumes. While CT provides adequate resolution for definition of the nodal target volumes, FDG-PET imaging highlights metabolically active tumour volumes that can be treated to escalated doses ( 60.0 Gy to the PET-positive para-aortic and pelvic lymph nodes and 50.0 Gy to the para-aortic and pelvic lymph node bed) with relative kidney sparing. αυτή τη μέθοδο, καθόρισαν κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την επιλογή των παραμέτρων θεραπείας που απαιτούνται για τη χρήση της καθοδηγούμενης με CT/PET IMRT για το καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας με θετικούς παρααορτικούς λεμφαδένες. Αρκετές μελέτες έδειξαν ότι η καθοδηγούμενη με PET IMRT θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε μια προσπάθεια κλιμάκωσης των δόσεων ακτινοβολίας με αποδεκτή προστασία των γύρω δομών. ^(67){ }^{67} Οι Esthappan και συν. περιέγραψαν πρόσφατα ορισμούς των όγκων-στόχων με βάση την PET/CT και τις δόσεις που συνταγογραφούνται σε αυτούς τους διαφορετικούς όγκους-στόχους. ^(68){ }^{68} Επανεξέτασαν τα σχέδια ισοδυνάμων δόσεων 10 ασθενών που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με IMRT καθοδηγούμενη από PET/ CT. Στις εικόνες ΡΕΤ, οι θετικοί για ΡΕΤ PALN, οι πυελικοί λεμφαδένες και ο τράχηλος καθορίστηκαν με το περίγραμμα των όγκων που ενισχύονται με FDG-PET. Ενώ η αξονική τομογραφία παρέχει επαρκή ανάλυση για τον ορισμό των όγκων-στόχων των κόμβων, η απεικόνιση FDG-PET αναδεικνύει μεταβολικά ενεργούς όγκους όγκου που μπορούν να αντιμετωπιστούν με κλιμακούμενες δόσεις ( 60,0 Gy στους θετικούς για PET παρααορτικούς και πυελικούς λεμφαδένες και 50,0 Gy στην παρααορτική και πυελική λεμφαδενική κοίτη) με σχετική προστασία των νεφρών.
Selection of candidates for chemoradiation Επιλογή υποψηφίων για χημειοακτινοβολία
A meta-analysis of 4580 patients included in randomized studies indicated that the patients most likely to benefit from concurrent chemotherapy were those with known pelvic lymph node involvement, large cervical lesions and presumed pelvic lymph node metastasis. ^(69){ }^{69} The most striking benefit with chemoradiotherapy was the reduction in development of distant metastasis. Grigsby et al. assessed the benefit of cisplatin based chemoradiotherapy compared with exclusive EBRT in patients with no evidence of lymph node metastasis. ^(70){ }^{70} In this prospective data registry of 65 patients with FIGO IB2 to IIIB cervix carcinoma, exclusive RT and chemoradiotherapy were administered to 15 and 50 patients, respectively. There was no significant difference in 5 -year overall survival for patients with FDG-PET - negative lymph nodes. In a retrospective study of 14 women with localized cervix carcinoma, Unger et al. ^(71){ }^{71} demonstrated that women with FDG-PET that are clearly negative for nodal disease are good candidates for radical hysterectomy and are at low risk for subsequent chemoradiation. Loft et al. prospectively assessed the diagnostic value of PET/ CT in 120 patients with cervical cancer stage >= 1B\geqslant 1 \mathrm{~B}. ^(51){ }^{51} Sensitivity and specificity of PET/CT for pelvic node diagnosis were 75%75 \% and 96%96 \%, respectively. Regarding para-aortal nodal disease, sensitivity and specificity were 100%100 \% and 94%94 \%, respectively. Use of whole-body FDG-PET/CT scanning for newly diagnosed cervical cancer with FIGO stage >= 1B\geqslant 1 \mathrm{~B} might be useful to improve treatment planning. Decisional guidance for chemoradiation is proposed in Fig. 1. Μια μετα-ανάλυση 4580 ασθενών που συμπεριλήφθηκαν σε τυχαιοποιημένες μελέτες έδειξε ότι οι ασθενείς που είναι πιθανότερο να ωφεληθούν από την ταυτόχρονη χημειοθεραπεία ήταν αυτοί με γνωστή συμμετοχή πυελικών λεμφαδένων, μεγάλες τραχηλικές αλλοιώσεις και πιθανή μετάσταση πυελικών λεμφαδένων. ^(69){ }^{69} Το πιο εντυπωσιακό όφελος με τη χημειοακτινοθεραπεία ήταν η μείωση της ανάπτυξης απομακρυσμένων μεταστάσεων. Οι Grigsby και συν. αξιολόγησαν το όφελος της χημειοακτινοθεραπείας με βάση τη σισπλατίνη σε σύγκριση με την αποκλειστική EBRT σε ασθενείς χωρίς ενδείξεις λεμφαδενικών μεταστάσεων. ^(70){ }^{70} Σε αυτό το προοπτικό μητρώο δεδομένων 65 ασθενών με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας κατά FIGO IB2 έως IIIB, η αποκλειστική ΕΒΤ και η χημειοακτινοθεραπεία χορηγήθηκαν σε 15 και 50 ασθενείς, αντίστοιχα. Δεν υπήρξε σημαντική διαφορά στην 5 -ετή συνολική επιβίωση για τις ασθενείς με FDG-PET - αρνητικούς λεμφαδένες. Σε μια αναδρομική μελέτη 14 γυναικών με εντοπισμένο καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας, οι Unger και συν. ^(71){ }^{71} απέδειξαν ότι οι γυναίκες με FDG-PET που είναι σαφώς αρνητικές για οζώδη νόσο είναι καλές υποψήφιες για ριζική υστερεκτομή και διατρέχουν χαμηλό κίνδυνο για επακόλουθη χημειοακτινοβολία. Οι Loft και συν. αξιολόγησαν προοπτικά τη διαγνωστική αξία της PET/ CT σε 120 ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σταδίου >= 1B\geqslant 1 \mathrm{~B} . ^(51){ }^{51} Η ευαισθησία και η ειδικότητα της PET/CT για τη διάγνωση των πυελικών κόμβων ήταν 75%75 \% και 96%96 \% , αντίστοιχα. Όσον αφορά την παραορτική κομβική νόσο, η ευαισθησία και η ειδικότητα ήταν 100%100 \% και 94%94 \% , αντίστοιχα. Η χρήση σάρωσης FDG-PET/CT ολόκληρου του σώματος για νεοδιαγνωσθέντα καρκίνο του τραχήλου της μήτρας με στάδιο FIGO >= 1B\geqslant 1 \mathrm{~B} μπορεί να είναι χρήσιμη για τη βελτίωση του σχεδιασμού της θεραπείας. Η καθοδήγηση λήψης αποφάσεων για τη χημειοακτινοβολία προτείνεται στο Σχήμα 1.
Brachytherapy Βραχυθεραπεία
Most brachytherapy treatment procedures continue to be planned using radiographs with doses to point A and to the ICRU (International Commission on Radiation Units and Measurements) points. MRI and CT have been investigated for 3D treatment planning and more conformal dose distribution to the target volume. ^(72){ }^{72} The goal is to encompass the maximum amount of target volume within the prescription dose without exceeding dose constraints to the critical organs. In a prospective dosimetric study, Lin et al. compared dose Οι περισσότερες διαδικασίες θεραπείας με βραχυθεραπεία εξακολουθούν να σχεδιάζονται με τη χρήση ακτινογραφιών με δόσεις στο σημείο Α και στα σημεία ICRU (Διεθνής Επιτροπή Μονάδων και Μετρήσεων Ακτινοβολίας). Η μαγνητική τομογραφία και η αξονική τομογραφία έχουν διερευνηθεί για τρισδιάστατο σχεδιασμό της θεραπείας και πιο σύμμορφη κατανομή της δόσης στον όγκο-στόχο. ^(72){ }^{72} Ο στόχος είναι να περιληφθεί η μέγιστη ποσότητα του όγκου-στόχου εντός της συνταγογραφούμενης δόσης χωρίς υπέρβαση των περιορισμών δόσης στα κρίσιμα όργανα. Σε μια προοπτική δοσιμετρική μελέτη, οι Lin et al. συνέκριναν τη δόση
Figure. 1 Proposal for a decisional guidance based on PET/CT in cervix cancers. Σχήμα. 1 Πρόταση για καθοδήγηση λήψης αποφάσεων με βάση την PET/CT σε καρκίνους του τραχήλου της μήτρας.
distribution in a standard plan to a plan allowing for more conformal coverage of the PET defined volume. ^(73){ }^{73} The dose to point A was higher with optimized plans for both the first implant ( p=0.02p=0.02 ) and the mid and last implants ( p=0.008p=0.008 ). The mean doses to the 2cm^(3)2 \mathrm{~cm}^{3} of bladder or rectum were not significantly different for the standard and the conformal plans. Thus, optimized treatment using PET allowed for improved dose to point A without significantly increasing the dose to the bladder or rectum. ^(74,75){ }^{74,75} κατανομή σε ένα τυπικό σχέδιο σε ένα σχέδιο που επιτρέπει πιο ομοιόμορφη κάλυψη του όγκου που ορίζεται από την PET. ^(73){ }^{73} Η δόση στο σημείο Α ήταν υψηλότερη με τα βελτιστοποιημένα σχέδια τόσο για το πρώτο εμφύτευμα ( p=0.02p=0.02 ) όσο και για το μεσαίο και το τελευταίο εμφύτευμα ( p=0.008p=0.008 ). Οι μέσες δόσεις στο 2cm^(3)2 \mathrm{~cm}^{3} της ουροδόχου κύστης ή του ορθού δεν διέφεραν σημαντικά για τα τυποποιημένα και τα συμμορφούμενα σχέδια. Έτσι, η βελτιστοποιημένη θεραπεία με τη χρήση PET επέτρεψε τη βελτίωση της δόσης στο σημείο Α χωρίς να αυξηθεί σημαντικά η δόση στην ουροδόχο κύστη ή το ορθό. ^(74,75){ }^{74,75}
Post-therapy surveillance Επιτήρηση μετά τη θεραπεία
Early assessment of tumoural response Πρώιμη αξιολόγηση της καρκινικής ανταπόκρισης
Approximately one-third of cervical cancer patients develop disease recurrences. The majority of these occur within first Περίπου το ένα τρίτο των ασθενών με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας εμφανίζουν υποτροπή της νόσου. Η πλειονότητα αυτών συμβαίνουν εντός της πρώτης
2-3 years after completion of therapy. Extent of tumour regression during the course of EBRT is an important predictor of both local recurrence and survival. ^(76){ }^{76} Tumour regression was found to correlate with treatment outcome. Lin et al. analyzed the physiologic tumour volume response, using FDG-PET, during radiotherapy and brachytherapy treatment in 32 patients with cervical cancer. ^(77){ }^{77} For tumour delineation, the threshold image intensity was set at 40%40 \% of the peak tumour intensity. The mean time to the 50% reduction in physiologic tumour volume was 19.9 days after a combined EBRT and HDR therapy dose of 24.9 Gray. Patients with large areas of FDG uptake during the course of therapy could be identified earlier for adaptations in the treatment strategy, which included salvage pelvic surgery. Patients with no residual FDG uptake at 3 months post-treatment had an actuarial 5 -year recurrence-free survival of 83%83 \% 2-3 χρόνια μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Η έκταση της υποχώρησης του όγκου κατά τη διάρκεια της EBRT αποτελεί σημαντικό προγνωστικό παράγοντα τόσο της τοπικής υποτροπής όσο και της επιβίωσης. ^(76){ }^{76} Διαπιστώθηκε ότι η οπισθοδρόμηση του όγκου συσχετίζεται με την έκβαση της θεραπείας. Οι Lin et al. ανέλυσαν τη φυσιολογική ανταπόκριση του όγκου του όγκου, χρησιμοποιώντας FDG-PET, κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας και της θεραπείας με βραχυθεραπεία σε 32 ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. ^(77){ }^{77} Για την οριοθέτηση του όγκου, η ένταση κατωφλίου της εικόνας ορίστηκε στο 40%40 \% της μέγιστης έντασης του όγκου. Ο μέσος χρόνος μέχρι τη μείωση κατά 50% του φυσιολογικού όγκου του όγκου ήταν 19,9 ημέρες μετά από συνδυασμένη δόση θεραπείας EBRT και HDR 24,9 Gray. Οι ασθενείς με μεγάλες περιοχές πρόσληψης FDG κατά τη διάρκεια της θεραπείας μπορούσαν να εντοπιστούν νωρίτερα για προσαρμογές στη στρατηγική θεραπείας, η οποία περιελάμβανε χειρουργική επέμβαση διάσωσης της πυέλου. Οι ασθενείς χωρίς υπολειμματική πρόσληψη FDG στους 3 μήνες μετά τη θεραπεία είχαν αναλογιστική 5ετή επιβίωση χωρίς υποτροπή 83%83 \%
compared to 0%0 \% in patients with evidence of FDG-PET residual disease within the cervix ( p=0.0051p=0.0051 ). Those results are consistent with those by Grigsby et al., who compared metabolic response to therapy with patient outcome. ^(78){ }^{78} In this retrospective study of 152 patients, post-therapy FDGPET was performed 1-12 months (mean: 3 months) after completion of treatment. Five-year cause specific survival was 80%80 \% for patients with no abnormal FDG uptake, 32%32 \% for those with persistent uptake, and 0%0 \% for those with new uptake on post-treatment imaging ( p < 0.001p<0.001 ). σε σύγκριση με 0%0 \% σε ασθενείς με ενδείξεις υπολειμματικής νόσου FDG-PET εντός του τραχήλου της μήτρας ( p=0.0051p=0.0051 ). Τα αποτελέσματα αυτά συμφωνούν με εκείνα των Grigsby και συν. που συνέκριναν τη μεταβολική ανταπόκριση στη θεραπεία με την έκβαση της ασθενούς. ^(78){ }^{78} Σε αυτή την αναδρομική μελέτη 152 ασθενών, η FDGPET μετά τη θεραπεία πραγματοποιήθηκε 1-12 μήνες (μέσος όρος: 3 μήνες) μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Η πενταετής ειδική για την αιτία επιβίωση ήταν 80%80 \% για τους ασθενείς χωρίς παθολογική πρόσληψη FDG, 32%32 \% για εκείνους με επίμονη πρόσληψη και 0%0 \% για εκείνους με νέα πρόσληψη στην απεικόνιση μετά τη θεραπεία ( p < 0.001p<0.001 ).
Recent data suggested that FDG-PET might be used to monitor tumour response to chemotherapy or to diagnose recurrences earlier than could be seen with MRI. ^(79,80){ }^{79,80} Although these reports included few patients, they provided evidence that FDG-PET is available to identify recurrent cervical cancer not seen with CT and also to document complete response after combination chemotherapy. ^(81){ }^{81} In 3 patients, Yoshida et al. ^(80){ }^{80} concluded that decrease in SUV by FDG-PET was better correlated to histopathologic response than MRI-evaluated response. Sakurai et al. assessed the role of FDG-PET in the management of recurrent cervical carcinoma after radiation therapy. ^(82){ }^{82} Overall sensitivity, specificity and accuracy of FDG-PET in the assessment of recurrence were 91.5%,57.1%91.5 \%, 57.1 \%, and 87%87 \%, respectively. Sensitivity for extrapelvic lymph node metastases was very high (100%). Πρόσφατα δεδομένα έδειξαν ότι η FDG-PET μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση της ανταπόκρισης του όγκου στη χημειοθεραπεία ή για τη διάγνωση υποτροπών νωρίτερα από ό,τι θα μπορούσε να φανεί με τη μαγνητική τομογραφία. ^(79,80){ }^{79,80} Αν και οι αναφορές αυτές περιλάμβαναν λίγες ασθενείς, παρείχαν στοιχεία ότι η FDG-PET είναι διαθέσιμη για τον εντοπισμό υποτροπιαζόντων καρκίνων του τραχήλου της μήτρας που δεν φαίνονται με την αξονική τομογραφία και επίσης για την τεκμηρίωση της πλήρους ανταπόκρισης μετά από συνδυασμένη χημειοθεραπεία. ^(81){ }^{81} Σε 3 ασθενείς, οι Yoshida και συν. ^(80){ }^{80} κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μείωση του SUV με FDG-PET συσχετίστηκε καλύτερα με την ιστοπαθολογική ανταπόκριση από ό,τι η ανταπόκριση που αξιολογήθηκε με μαγνητική τομογραφία. Οι Sakurai και συν. αξιολόγησαν το ρόλο της FDG-PET στη διαχείριση του υποτροπιάζοντος καρκινώματος του τραχήλου της μήτρας μετά από ακτινοθεραπεία. ^(82){ }^{82} Η συνολική ευαισθησία, η ειδικότητα και η ακρίβεια της FDG-PET στην εκτίμηση της υποτροπής ήταν 91.5%,57.1%91.5 \%, 57.1 \% , και 87%87 \% , αντίστοιχα. Η ευαισθησία για τις εξωπυελικές λεμφαδενικές μεταστάσεις ήταν πολύ υψηλή (100 %).
In a prospective cohort study, Schwarz et al. demonstrated that 3 -month post-therapy FDG uptake was predictive of survival. ^(83)A{ }^{83} \mathrm{~A} total of 92 women were treated with external irradiation, brachytherapy, and concurrent chemotherapy. Post-therapy whole-body FDG-PET was performed 2-4 months (mean: 3 months) after completion of treatment, showing a complete metabolic response in 65 patients ( 70%70 \% ), a partial metabolic response in 15 (16%), and progressive disease in 12 (13%). The 3 -year progression-free survival rates were 78%,33%78 \%, 33 \%, and 0%0 \%, respectively ( p < 0.001p<0.001 ). The hazard ratio (HR) for risk of recurrence based on the post-therapy metabolic response showing progressive disease was 32.57 ( 95%95 \% confidence interval [CI], 10.22-103.82). A partial metabolic response had an HR of 6.30 ( 95%Cl,2.73-14.5695 \% \mathrm{Cl}, 2.73-14.56 ). These data suggest that posttreatment PET at 3 months may be proposed for patients with cervical carcinoma. However, PET has limitations in the detection of microscopic disease or lesions less than 1cm.^(3)1 \mathrm{~cm} .^{3} In addition, post-treatment pelvic inflammation may persist for several months after radiotherapy and cause false positive FDG uptake. Despite its limitations, FDG-PET can be used to assess post-therapy glucose metabolism in the primary tumour, which appears to predict outcome in patients with cervical carcinoma. Σε μια προοπτική μελέτη κοόρτης, οι Schwarz και συν. απέδειξαν ότι η πρόσληψη FDG 3 μηνών μετά τη θεραπεία ήταν προγνωστικό στοιχείο για την επιβίωση. ^(83)A{ }^{83} \mathrm{~A} Συνολικά 92 γυναίκες υποβλήθηκαν σε θεραπεία με εξωτερική ακτινοβολία, βραχυθεραπεία και ταυτόχρονη χημειοθεραπεία. Η μετεγχειρητική ολόσωμη FDG-PET πραγματοποιήθηκε 2-4 μήνες (μέσος όρος: 3 μήνες) μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας, δείχνοντας πλήρη μεταβολική ανταπόκριση σε 65 ασθενείς ( 70%70 \% ), μερική μεταβολική ανταπόκριση σε 15 (16%) και προοδευτική νόσο σε 12 (13%). Τα 3 -ετή ποσοστά επιβίωσης χωρίς εξέλιξη ήταν 78%,33%78 \%, 33 \% , και 0%0 \% , αντίστοιχα ( p < 0.001p<0.001 ). Ο λόγος κινδύνου (HR) για τον κίνδυνο υποτροπής με βάση τη μεταβολική ανταπόκριση μετά τη θεραπεία που έδειχνε προοδευτική νόσο ήταν 32,57 ( 95%95 \% διάστημα εμπιστοσύνης [CI], 10,22-103,82). Η μερική μεταβολική ανταπόκριση είχε HR 6,30 ( 95%Cl,2.73-14.5695 \% \mathrm{Cl}, 2.73-14.56 ). Αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η μετεγχειρητική PET στους 3 μήνες μπορεί να προταθεί για ασθενείς με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, η PET έχει περιορισμούς στην ανίχνευση μικροσκοπικής νόσου ή βλαβών μικρότερων από 1cm.^(3)1 \mathrm{~cm} .^{3} Επιπλέον, η φλεγμονή της πυέλου μετά τη θεραπεία μπορεί να επιμένει για αρκετούς μήνες μετά την ακτινοθεραπεία και να προκαλεί ψευδώς θετική πρόσληψη FDG. Παρά τους περιορισμούς της, η FDG-PET μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση του μεταβολισμού της γλυκόζης μετά τη θεραπεία στον πρωτοπαθή όγκο, ο οποίος φαίνεται να προβλέπει την έκβαση σε ασθενείς με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας.
Long-term follow-up Μακροπρόθεσμη παρακολούθηση
FDG-PET has been advocated as a useful tool for determining the optimal scope of salvage therapy in patients with recurrent cervical cancer. Approximately 70%70 \% of recurrences of cervical cancer are estimated to be distant or a combination of local and distant metastases. ^(79,84){ }^{79,84} Several authors reported the ability of FDG-PET to diagnose cervical cancer recurrence in the pelvis, abdomen, and extraabdominal sites, including inguinal lymph nodes, PALNs, peritoneum, liver, spleen, transposed ovaries, mediastinal Η FDG-PET έχει υποστηριχθεί ως ένα χρήσιμο εργαλείο για τον καθορισμό του βέλτιστου πεδίου θεραπείας διάσωσης σε ασθενείς με υποτροπιάζοντα καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Περίπου 70%70 \% των υποτροπών του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας εκτιμάται ότι είναι απομακρυσμένες ή συνδυασμός τοπικών και απομακρυσμένων μεταστάσεων. ^(79,84){ }^{79,84} Αρκετοί συγγραφείς ανέφεραν την ικανότητα της FDG-PET να διαγιγνώσκει την υποτροπή του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στην πύελο, την κοιλιά και σε εξωκοιλιακές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των βουβωνικών λεμφαδένων, των PALN, του περιτοναίου, του ήπατος, του σπλήνα, των μετατοπισμένων ωοθηκών, του μεσοθωρακίου
lymph nodes, bone, pleura, and lung. ^(79-81,85-89){ }^{79-81,85-89} Most of these recurrences indicate a poor prognosis. Earlier detection of recurrent disease may have the potential to improve effectiveness of treatment and survival, particularly in patients amenable to salvage surgery. Hong et al. reported 5 -year overall survival rates of 29%29 \% for patients treated with salvage surgery vs 3%3 \% for patients who did not qualify for surgery. ^(76){ }^{76} Anatomical imaging modalities are suboptimal to differentiate tumour infiltration from reactive hyperplasia or post-treatment fibrosis and tissue scar. Small or nor-mal-sized lymph node metastases may be missed, whereas an enlarged reactive lymph node may be diagnosed as a false-positive result. FDG-PET allows assessment of tumour response, but also detection of recurrent disease during post-treatment follow-up. ^(22){ }^{22} Clinical application of FDGPET for recurrent cervical cancer has been investigated and shown high sensitivity and accuracy, ^(71,90-92){ }^{71,90-92} even without evidence of recurrent disease on conventional imaging. For diagnosing recurrence, the sensitivity of FDG-PET varies from 75%75 \% to 100%100 \% and the specificity from 57%57 \% to 100%100 \%. ^(15,43,48,82,90-97){ }^{15,43,48,82,90-97} Chung et al. evaluated the clinical impact of FDG-PET in post-therapy surveillance of cervical cancer. ^(95){ }^{95} In this study, FDG-PET was performed when patients presented with symptoms suspicious for recurrence, new lesions on surveillance imaging, elevated serum tumour markers or abnormalities on physical or cytological examination. FDG-PET detected 17 patients with recurrent lesions among 20 asymptomatic women with recurrent cervical cancer ( 85%85 \% ). The 2 -year disease-free survival rate of patients with negative PET/CT scan for recurrence was significantly better than that of patients with positive PET/CT ( 85.0%85.0 \% vs 10.9%,p=0.00210.9 \%, p=0.002 ). A recent report by Kitajima et al. evaluated the accuracy of integrated FDG-PET/ CT, compared with PET alone in 52 patients who had undergone treatment for cervical cancer with suspected recurrence. ^(98){ }^{98} The sensitivity, specificity, and accuracy of PET/ CT were 92.0%92.0 \%, 92.6%92.6 \%, and 92.3%92.3 \%, respectively, while for PET, the corresponding figures were 80.0%,77.8%80.0 \%, 77.8 \%, and 78.8%78.8 \%, respectively. This suggests that PET/CT might resolve some of the false-positive PET results due to hypermetabolic activity of inflammatory benign lesions. Providing complementary morphological information on sites of recurrence during follow-up, PET/CT allowed accurate detection of lung metastasis, local recurrence, peritoneal dissemination, para-aortic lymph node metastasis, and pelvic lymph node metastasis that would have been missed by PET alone. λεμφαδένες, οστά, υπεζωκότας και πνεύμονας. ^(79-81,85-89){ }^{79-81,85-89} Οι περισσότερες από αυτές τις υποτροπές υποδηλώνουν κακή πρόγνωση. Η έγκαιρη ανίχνευση της υποτροπιάζουσας νόσου μπορεί να έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και την επιβίωση, ιδίως σε ασθενείς που επιδέχονται χειρουργική επέμβαση διάσωσης. Οι Hong και συν. ανέφεραν ποσοστά 5 -ετούς συνολικής επιβίωσης 29%29 \% για ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση διάσωσης έναντι 3%3 \% για ασθενείς που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για χειρουργική επέμβαση. ^(76){ }^{76} Οι ανατομικές απεικονιστικές μέθοδοι δεν είναι βέλτιστες για τη διαφοροποίηση της διήθησης του όγκου από την αντιδραστική υπερπλασία ή την ίνωση και την ουλή των ιστών μετά τη θεραπεία. Οι μεταστάσεις σε μικρούς ή μηδενικού μεγέθους λεμφαδένες μπορεί να διαφύγουν, ενώ ένας διογκωμένος αντιδραστικός λεμφαδένας μπορεί να διαγνωσθεί ως ψευδώς θετικό αποτέλεσμα. Η FDG-PET επιτρέπει την αξιολόγηση της ανταπόκρισης του όγκου, αλλά και την ανίχνευση υποτροπιάζουσας νόσου κατά τη διάρκεια της μεταθεραπευτικής παρακολούθησης. ^(22){ }^{22} Η κλινική εφαρμογή της FDGPET για τον υποτροπιάζοντα καρκίνο του τραχήλου της μήτρας έχει διερευνηθεί και έχει δείξει υψηλή ευαισθησία και ακρίβεια, ^(71,90-92){ }^{71,90-92} ακόμη και χωρίς ενδείξεις υποτροπιάζουσας νόσου στη συμβατική απεικόνιση. Για τη διάγνωση της υποτροπής, η ευαισθησία της FDG-PET κυμαίνεται από 75%75 \% έως 100%100 \% και η ειδικότητα από 57%57 \% έως 100%100 \% . ^(15,43,48,82,90-97){ }^{15,43,48,82,90-97} Οι Chung και συν. αξιολόγησαν τον κλινικό αντίκτυπο της FDG-PET στη μεταθεραπευτική παρακολούθηση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. ^(95){ }^{95} Στη μελέτη αυτή, η FDG-PET διενεργήθηκε όταν οι ασθενείς παρουσίαζαν συμπτώματα ύποπτα για υποτροπή, νέες βλάβες στην απεικόνιση επιτήρησης, αυξημένους καρκινικούς δείκτες ορού ή ανωμαλίες στη φυσική ή κυτταρολογική εξέταση. Η FDG-PET εντόπισε 17 ασθενείς με υποτροπιάζουσες βλάβες μεταξύ 20 ασυμπτωματικών γυναικών με υποτροπιάζοντα καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ( 85%85 \% ). Το ποσοστό επιβίωσης 2 ετών χωρίς νόσο των ασθενών με αρνητική PET/CT για υποτροπή ήταν σημαντικά καλύτερο από εκείνο των ασθενών με θετική PET/CT ( 85.0%85.0 \% έναντι 10.9%,p=0.00210.9 \%, p=0.002 ). Σε πρόσφατη έκθεση των Kitajima και συν. αξιολογήθηκε η ακρίβεια της ολοκληρωμένης FDG-PET/ CT, σε σύγκριση με την PET μόνο, σε 52 ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε θεραπεία για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας με υποψία υποτροπής. ^(98){ }^{98} Η ευαισθησία, η ειδικότητα και η ακρίβεια της PET/ CT ήταν 92.0%92.0 \% , 92.6%92.6 \% , και 92.3%92.3 \% , αντίστοιχα, ενώ για την PET, τα αντίστοιχα στοιχεία ήταν 80.0%,77.8%80.0 \%, 77.8 \% , και 78.8%78.8 \% , αντίστοιχα. Αυτό υποδηλώνει ότι η PET/CT θα μπορούσε να επιλύσει ορισμένα από τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα της PET που οφείλονται στην υπερμεταβολική δραστηριότητα των φλεγμονωδών καλοήθων αλλοιώσεων. Παρέχοντας συμπληρωματικές μορφολογικές πληροφορίες σχετικά με τις περιοχές υποτροπής κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, η PET/CT επέτρεψε την ακριβή ανίχνευση πνευμονικών μεταστάσεων, τοπικών υποτροπών, περιτοναϊκής διασποράς, μεταστάσεων στους παρααορτικούς λεμφαδένες και πυελικών λεμφαδένων που θα είχαν διαφύγει μόνο με την PET.
Ryu et al. retrospectively determined that FDG-PET is a useful method to detect early recurrences in patients with cervical cancer who showed no evidence of disease after treatment. ^(99){ }^{99} The sensitivity and specificity of FDG-PET for detection of early recurrence were 90.3%90.3 \% and 76.1%76.1 \%, respectively. Besides, FDG-PET could detect occult recurrent metastasis in lesions such as the vaginal cuff, retrovesical area, and pelvic sidewall, where it is difficult to differentiate between fibrosis and recurrence. In a retrospective study, Sun et al. evaluated the ability of FDGPET to detect recurrent cervical cancer. ^(90){ }^{90} The sensitivity and specificity of FDG-PET for local recurrence were 86%86 \% and 92%92 \%, for pelvic lymph node metastases were 100%100 \% and 94%, respectively, and for para-aortic lymph node metastases were both 100%100 \%. Sensitivity and specificity were 100%100 \% for Οι Ryu και συν. διαπίστωσαν αναδρομικά ότι η FDG-PET είναι μια χρήσιμη μέθοδος για την ανίχνευση πρώιμων υποτροπών σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που δεν παρουσίασαν ενδείξεις νόσου μετά τη θεραπεία. ^(99){ }^{99} Η ευαισθησία και η ειδικότητα της FDG-PET για την ανίχνευση πρώιμης υποτροπής ήταν 90.3%90.3 \% και 76.1%76.1 \% , αντίστοιχα. Εκτός αυτού, η FDG-PET θα μπορούσε να ανιχνεύσει κρυφές υποτροπιάζουσες μεταστάσεις σε βλάβες όπως η κολπική μανσέτα, η οπισθοστερνική περιοχή και το πυελικό πλευρικό τοίχωμα, όπου είναι δύσκολο να γίνει διάκριση μεταξύ ίνωσης και υποτροπής. Σε μια αναδρομική μελέτη, οι Sun και συν. αξιολόγησαν την ικανότητα της FDGPET να ανιχνεύει τον υποτροπιάζοντα καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. ^(90){ }^{90} Η ευαισθησία και η ειδικότητα της FDG-PET για την τοπική υποτροπή ήταν 86%86 \% και 92%92 \% , για τις μεταστάσεις στους πυελικούς λεμφαδένες ήταν 100%100 \% και 94%, αντίστοιχα, και για τις μεταστάσεις στους παρααορτικούς λεμφαδένες ήταν και οι δύο 100%100 \% . Η ευαισθησία και η ειδικότητα ήταν 100%100 \% για
Table 3 FDG-PET for posttherapy surveillance and recurrence Πίνακας 3 FDG-PET για επιτήρηση μετά τη θεραπεία και υποτροπή
nn
Study Μελέτη
Imaging modality Τρόπος απεικόνισης
Symptom? Σύμπτωμα;
Site of relapse Τόπος υποτροπής
Se Βλέπε
Sp
Recurrence confirmation Επιβεβαίωση υποτροπής
Lai et al. ^(48){ }^{48}
45
P
PET vs MRI
Yes Ναι
Overall Συνολικά
0.91
0.98
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
0.67
0.98
Yen et al. ^(101){ }^{101}
55
R
PET vs CT/MRI PET έναντι CT/MRI
Yes Ναι
Overall Συνολικά
0.89
0.98
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
0.48
0.98
Chang et al. ^(95){ }^{95}
27
P
PET vs CT
Yes Ναι
Overall Συνολικά
0.94
0.78
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
0.50
0/2
Havrilesky et al. ^(92){ }^{92} Havrilesky et al. ^(92){ }^{92}
50
R
PET
Yes Ναι
Overall Συνολικά
0.86
0.87
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
Unger et al. ^(71){ }^{71} Unger et al ^(71){ }^{71}
47
R
PET
No ( n=21n=21 ) Όχι ( n=21n=21 )
Overall Συνολικά
0.8
1.00
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
PET
Yes ( 1=261=26 ) Ναι ( 1=261=26 )
Overall Συνολικά
1.00
0.86
Sun et al. ^(90){ }^{90}
20
R
PET
Yes Ναι
CPR
0.86
0.92
LND/follow-up LND/μετάβαση
PELN
1.0
0.94
PALN
1.0
1.0
Park et al. ^(17){ }^{17} Park et al ^(17){ }^{17}
36
R
PET
No Όχι
CPR
1.00
0.94
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
Husain et al. ^(97){ }^{97}
20
P
PET
Yes Ναι
Extra-pelvic Εξωπυελική
1.00
0.73
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
Wong et al. ^(15){ }^{15}
41
R
PET
Yes Ναι
CPR
0.82
0.97
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
Distant Απόμακρο
1.00
0.90
Chung et al. ^(95){ }^{95}
121
R
PET
Yes Ναι
Overall Συνολικά
0.96
0.84
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
Chung et al. ^(94){ }^{94}
52
R
PET-CT
Yes Ναι
Overall Συνολικά
0.90
0.81
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
Chang et al. ^(96){ }^{96}
20
P
PET
Serum SCC elevation Ανύψωση SCC ορού
Overall Συνολικά
0.97
-
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
Sakurai et al. ^(82){ }^{82}
25
R
PET
Yes Ναι
Overall Συνολικά
0.91
0.57
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
Ryu et al. ^(99){ }^{99}
249
R
PET
No Όχι
Overall Συνολικά
0.90
0.73
Histo/follow-up Ιστορία/συνέχεια
n Study Imaging modality Symptom? Site of relapse Se Sp Recurrence confirmation
Lai et al. ^(48) 45 P PET vs MRI Yes Overall 0.91 0.98 Histo/follow-up
0.67 0.98
Yen et al. ^(101) 55 R PET vs CT/MRI Yes Overall 0.89 0.98 Histo/follow-up
0.48 0.98
Chang et al. ^(95) 27 P PET vs CT Yes Overall 0.94 0.78 Histo/follow-up
0.50 0/2
Havrilesky et al. ^(92) 50 R PET Yes Overall 0.86 0.87 Histo/follow-up
Unger et al. ^(71) 47 R PET No ( n=21 ) Overall 0.8 1.00 Histo/follow-up
PET Yes ( 1=26 ) Overall 1.00 0.86
Sun et al. ^(90) 20 R PET Yes CPR 0.86 0.92 LND/follow-up
PELN 1.0 0.94
PALN 1.0 1.0
Park et al. ^(17) 36 R PET No CPR 1.00 0.94 Histo/follow-up
Husain et al. ^(97) 20 P PET Yes Extra-pelvic 1.00 0.73 Histo/follow-up
Wong et al. ^(15) 41 R PET Yes CPR 0.82 0.97 Histo/follow-up
Distant 1.00 0.90
Chung et al. ^(95) 121 R PET Yes Overall 0.96 0.84 Histo/follow-up
Chung et al. ^(94) 52 R PET-CT Yes Overall 0.90 0.81 Histo/follow-up
Chang et al. ^(96) 20 P PET Serum SCC elevation Overall 0.97 - Histo/follow-up
Sakurai et al. ^(82) 25 R PET Yes Overall 0.91 0.57 Histo/follow-up
Ryu et al. ^(99) 249 R PET No Overall 0.90 0.73 Histo/follow-up| | $n$ | Study | Imaging modality | Symptom? | Site of relapse | Se | Sp | Recurrence confirmation |
| :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- |
| Lai et al. ${ }^{48}$ | 45 | P | PET vs MRI | Yes | Overall | 0.91 | 0.98 | Histo/follow-up |
| | | | | | | 0.67 | 0.98 | |
| Yen et al. ${ }^{101}$ | 55 | R | PET vs CT/MRI | Yes | Overall | 0.89 | 0.98 | Histo/follow-up |
| | | | | | | 0.48 | 0.98 | |
| Chang et al. ${ }^{95}$ | 27 | P | PET vs CT | Yes | Overall | 0.94 | 0.78 | Histo/follow-up |
| | | | | | | 0.50 | 0/2 | |
| Havrilesky et al. ${ }^{92}$ | 50 | R | PET | Yes | Overall | 0.86 | 0.87 | Histo/follow-up |
| Unger et al. ${ }^{71}$ | 47 | R | PET | No ( $n=21$ ) | Overall | 0.8 | 1.00 | Histo/follow-up |
| | | | PET | Yes ( $1=26$ ) | Overall | 1.00 | 0.86 | |
| Sun et al. ${ }^{90}$ | 20 | R | PET | Yes | CPR | 0.86 | 0.92 | LND/follow-up |
| | | | | | PELN | 1.0 | 0.94 | |
| | | | | | PALN | 1.0 | 1.0 | |
| Park et al. ${ }^{17}$ | 36 | R | PET | No | CPR | 1.00 | 0.94 | Histo/follow-up |
| Husain et al. ${ }^{97}$ | 20 | P | PET | Yes | Extra-pelvic | 1.00 | 0.73 | Histo/follow-up |
| Wong et al. ${ }^{15}$ | 41 | R | PET | Yes | CPR | 0.82 | 0.97 | Histo/follow-up |
| | | | | | Distant | 1.00 | 0.90 | |
| Chung et al. ${ }^{95}$ | 121 | R | PET | Yes | Overall | 0.96 | 0.84 | Histo/follow-up |
| Chung et al. ${ }^{94}$ | 52 | R | PET-CT | Yes | Overall | 0.90 | 0.81 | Histo/follow-up |
| Chang et al. ${ }^{96}$ | 20 | P | PET | Serum SCC elevation | Overall | 0.97 | - | Histo/follow-up |
| Sakurai et al. ${ }^{82}$ | 25 | R | PET | Yes | Overall | 0.91 | 0.57 | Histo/follow-up |
| Ryu et al. ${ }^{99}$ | 249 | R | PET | No | Overall | 0.90 | 0.73 | Histo/follow-up |
Se: sensitivity, Sp: specificity, R: retrospective, P: prospective, SLN: sentinel lymph node, CPR: centropelvic relapse, PELN: pelvic lymph node, PALN: para-aortic lymph node, histo: histological examination. Se: ευαισθησία, Sp: ειδικότητα, R: αναδρομική, P: προοπτική, SLN: φρουρός λεμφαδένας, CPR: κεντροπυελική υποτροπή, PELN: πυελικός λεμφαδένας, PALN: παρααορτικός λεμφαδένας, histo: ιστολογική εξέταση.
distal metastases. Similarly, Lin et al. ^(100){ }^{100} showed improved sensitivity of FDG-PET for detecting nodal ( 77.3%77.3 \% vs 45.5%;p=0.04345.5 \% ; p=0.043 ) and distant soft tissue ( 66.7%66.7 \% vs 26.7%26.7 \%; p=0.028p=0.028 ) metastases compared with CT or MRI, but not for local lesion detection ( 100%100 \% vs 71.4%71.4 \%; p=0.462p=0.462 ). απομακρυσμένες μεταστάσεις. Ομοίως, οι Lin και συν. ^(100){ }^{100} έδειξαν βελτιωμένη ευαισθησία της FDG-PET για την ανίχνευση οζιδιακών ( 77.3%77.3 \% έναντι 45.5%;p=0.04345.5 \% ; p=0.043 ) και απομακρυσμένων μεταστάσεων μαλακών μορίων ( 66.7%66.7 \% έναντι 26.7%26.7 \% ; p=0.028p=0.028 ) σε σύγκριση με την αξονική ή τη μαγνητική τομογραφία, αλλά όχι για την ανίχνευση τοπικών βλαβών ( 100%100 \% έναντι 71.4%71.4 \% ; p=0.462p=0.462 ).
Several authors evaluated the role of FDG-PET in selected patients with asymptomatically elevated tumour marker levels or with documented primary treatment failure. They found that sensitivity and accuracy of FDG-PET were more than 90%.^(82,83,94,95)90 \% .^{82,83,94,95} In cases of localized recurrence, FDG-PET enables the selection of patients for curative treatment, such as salvage pelvic exenteration, with accurate restaging information. ^(48,101){ }^{48,101} It may influence the salvage treatment strategy in about 60%60 \% of cases. However, further data will be necessary to determine whether FDGPET might improve survival through earlier detection of recurrence. Data from the literature are reported in Table 3. Αρκετοί συγγραφείς αξιολόγησαν το ρόλο της FDG-PET σε επιλεγμένους ασθενείς με ασυμπτωματικά αυξημένα επίπεδα καρκινικών δεικτών ή με τεκμηριωμένη αποτυχία πρωτογενούς θεραπείας. Διαπίστωσαν ότι η ευαισθησία και η ακρίβεια της FDG-PET ήταν περισσότερες από 90%.^(82,83,94,95)90 \% .^{82,83,94,95} Σε περιπτώσεις εντοπισμένης υποτροπής, η FDG-PET επιτρέπει την επιλογή ασθενών για θεραπευτική αγωγή, όπως η σωτήρια πυελική εκτομή, με ακριβείς πληροφορίες επανασταδιοποίησης. ^(48,101){ }^{48,101} Μπορεί να επηρεάσει τη στρατηγική θεραπείας διάσωσης σε περίπου 60%60 \% περιπτώσεις. Ωστόσο, θα χρειαστούν περαιτέρω δεδομένα για να προσδιοριστεί κατά πόσον η FDGPET μπορεί να βελτιώσει την επιβίωση μέσω της έγκαιρης ανίχνευσης της υποτροπής. Τα δεδομένα από τη βιβλιογραφία αναφέρονται στον πίνακα 3.
Conclusion Συμπέρασμα
Since the emergence of functional imaging, the role for FDG-PET in cervix cancer patients has rapidly expanded. Investigators have documented its usefulness in initial staging of cervix cancer patients. ^(38){ }^{38} Preliminary reports suggest that PET/CT is effective in the lymph node staging of locally advanced cervix carcinoma with negative CT findings. It has been advocated that the maximal value of FDG uptake reflects tumour aggressiveness and is negatively associated with survival. In addition, FDG may help to customize radiotherapy planning, reduce unnecessary surgical interventions and change therapeutic approaches by modifying radiation fields. The value of hybridizing PET imaging with CT imaging Από την εμφάνιση της λειτουργικής απεικόνισης, ο ρόλος της FDG-PET σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας έχει επεκταθεί ραγδαία. Οι ερευνητές έχουν τεκμηριώσει τη χρησιμότητά της στην αρχική σταδιοποίηση ασθενών με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. ^(38){ }^{38} Προκαταρκτικές αναφορές υποδεικνύουν ότι η PET/CT είναι αποτελεσματική στη σταδιοποίηση των λεμφαδένων σε τοπικά προχωρημένο καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας με αρνητικά ευρήματα αξονικής τομογραφίας. Έχει υποστηριχθεί ότι η μέγιστη τιμή της πρόσληψης FDG αντανακλά την επιθετικότητα του όγκου και σχετίζεται αρνητικά με την επιβίωση. Επιπλέον, η FDG μπορεί να βοηθήσει στην προσαρμογή του σχεδιασμού της ακτινοθεραπείας, στη μείωση των περιττών χειρουργικών επεμβάσεων και στην αλλαγή των θεραπευτικών προσεγγίσεων με την τροποποίηση των πεδίων ακτινοβολίας. Η αξία του υβριδισμού της απεικόνισης ΡΕΤ με την αξονική τομογραφία
has been reported for detection of cervical cancer metastases, which facilitates decision-making and radiation treatment planning. Although metabolic examination is less accurate in detecting microscopic disease and lesions smaller than 1.5 cm , PET/CT is an effective imaging technique in the evaluation of locally advanced cervix carcinoma. Grigsby recently recommended that routine FDG-PET/CT should be performed 3 months post-therapy, every 6 months for 3 years, every year for two additional years, and then as clinically indicated. ^(102){ }^{102} However, further evaluation in prospective clinical trials will be required to assess the clinical benefit of this strategy. έχει αναφερθεί για την ανίχνευση των μεταστάσεων του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, γεγονός που διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων και το σχεδιασμό της ακτινοθεραπείας. Αν και η μεταβολική εξέταση είναι λιγότερο ακριβής στην ανίχνευση μικροσκοπικής νόσου και βλαβών μικρότερων από 1,5 cm , η PET/CT είναι μια αποτελεσματική απεικονιστική τεχνική στην αξιολόγηση του τοπικά προχωρημένου καρκινώματος του τραχήλου της μήτρας. Ο Grigsby συνέστησε πρόσφατα ότι η συνήθης FDG-PET/CT θα πρέπει να πραγματοποιείται 3 μήνες μετά τη θεραπεία, κάθε 6 μήνες για 3 χρόνια, κάθε χρόνο για δύο επιπλέον χρόνια και στη συνέχεια ανάλογα με τις κλινικές ενδείξεις. ^(102){ }^{102} Ωστόσο, θα απαιτηθεί περαιτέρω αξιολόγηση σε προοπτικές κλινικές δοκιμές για να εκτιμηθεί το κλινικό όφελος αυτής της στρατηγικής.
Conflict of interest statement Δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων
None declared. Δεν έχει δηλωθεί καμία.
Acknowledgements Ευχαριστίες
The authors thank Dhara MacDermed for editing. Οι συγγραφείς ευχαριστούν την Dhara MacDermed για την επιμέλεια.
References Αναφορές
Scheidler J, Hricak H, Yu KK, Subak L, Segal MR. Radiological evaluation of lymph node metastases in patients with cervical cancer. A meta-analysis. JAMA 1997;278: 1096-101. Scheidler J, Hricak H, Yu KK, Subak L, Segal MR. Ακτινολογική αξιολόγηση των λεμφαδενικών μεταστάσεων σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Μια μετα-ανάλυση. JAMA 1997;278: 1096-101.
Kostakoglu L, Goldsmith SJ. 18F-FDG PET evaluation of the response to therapy for lymphoma and for breast, lung, and colorectal carcinoma. J Nucl Med 2003;44:224-39. Kostakoglu L, Goldsmith SJ. Αξιολόγηση με 18F-FDG PET της ανταπόκρισης στη θεραπεία του λεμφώματος και του καρκίνου του μαστού, του πνεύμονα και του παχέος εντέρου. J Nucl Med 2003;44:224-39.
Zand KR, Reinhold C, Abe H, Maheshwari S, Mohamed A, Upegui D. Magnetic resonance imaging of the cervix. Cancer Imaging 2007;7:69-76. Zand KR, Reinhold C, Abe H, Maheshwari S, Mohamed A, Upegui D. Μαγνητική τομογραφία του τραχήλου της μήτρας. Cancer Imaging 2007;7:69-76.
Kim SH, Choi BI, Han JK, et al. Preoperative staging of uterine cervical carcinoma: comparison of CT and MRI in 99 patients. J Comput Assist Tomogr 1993;17:633-40. Kim SH, Choi BI, Han JK, et al. Προεγχειρητική σταδιοποίηση του καρκινώματος του τραχήλου της μήτρας: σύγκριση της αξονικής και της μαγνητικής τομογραφίας σε 99 ασθενείς. J Comput Assist Tomogr 1993;17:633-40.
Janus CL, Mendelson DS, Moore S, Gendal ES, Dottino P, Brodman M. Staging of cervical carcinoma: accuracy of magnetic resonance imaging and computed tomography. Clin Imaging 1989;13:114-6. Janus CL, Mendelson DS, Moore S, Gendal ES, Dottino P, Brodman M. Σταδιοποίηση του καρκινώματος του τραχήλου της μήτρας: ακρίβεια της απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού και της υπολογιστικής τομογραφίας. Clin Imaging 1989;13:114-6.
Subak LL, Hricak H, Powell CB, Azizi L, Stern JL. Cervical carcinoma: computed tomography and magnetic resonance imaging for preoperative staging. Obstet Gynecol 1995;86:43-50. Subak LL, Hricak H, Powell CB, Azizi L, Stern JL. Καρκίνωμα τραχήλου της μήτρας: υπολογιστική τομογραφία και μαγνητική τομογραφία για προεγχειρητική σταδιοποίηση. Obstet Gynecol 1995;86:43-50.
Lin WC, Hung YC, Yeh LS, Kao CH, Yen RF, Shen YY. Usefulness of (18)F-fluorodeoxyglucose positron emission tomography to detect para-aortic lymph nodal metastasis in advanced cervical cancer with negative computed tomography findings. Gynecol Oncol 2003;89:73-6. Lin WC, Hung YC, Yeh LS, Kao CH, Yen RF, Shen YY. Χρησιμότητα της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων (18)F-φθοροδεοξυγλυκόζης για την ανίχνευση παρααορτικών λεμφαδενικών μεταστάσεων σε προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας με αρνητικά ευρήματα υπολογιστικής τομογραφίας. Gynecol Oncol 2003;89:73-6.
Sugawara Y, Eisbruch A, Kosuda S, et al. Evaluation of FDG PET in patients with cervical cancer. J Nucl Med 1999;40:1125-31. Sugawara Y, Eisbruch A, Kosuda S, et al. Αξιολόγηση της FDG PET σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. J Nucl Med 1999;40:1125-31.
Follen M, Levenback CF, Iyer RB, Grigsby PW, et al. Imaging in cervical cancer. Cancer 2003;98:2028-38. Follen M, Levenback CF, Iyer RB, Grigsby PW, et al. Cancer 2003;98:2028-38.
Rajendran JG, Greer BE. Expanding role of positron emission tomography in cancer of the uterine cervix. J Natl Compr Canc Netw 2006;4:463-9. Rajendran JG, Greer BE. Επεκτεινόμενος ρόλος της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. J Natl Compr Canc Netw 2006;4:463-9.
Grigsby PW, Siegel BA, Dehdashti F. Lymph node staging by positron emission tomography in patients with carcinoma of the cervix. J Clin Oncol 2001;19:3745-9. Grigsby PW, Siegel BA, Dehdashti F. Σταδιοποίηση λεμφαδένων με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων σε ασθενείς με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας. J Clin Oncol 2001;19:3745-9.
Hope AJ, Saha P, Grigsby PW. FDG-PET in carcinoma of the uterine cervix with endometrial extension. Cancer 2006;106:196-200. Hope AJ, Saha P, Grigsby PW. FDG-PET σε καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας με επέκταση στο ενδομήτριο. Cancer 2006;106:196-200.
Tran BN, Grigsby PW, Dehdashti F, Herzog TJ, Siegel BA. Occult supraclavicular lymph node metastasis identified by FDG-PET in patients with carcinoma of the uterine cervix. Gynecol Oncol 2003;90:572-6. Tran BN, Grigsby PW, Dehdashti F, Herzog TJ, Siegel BA. Απόκρυψη μεταστάσεων σε υπερκλείδιους λεμφαδένες που εντοπίστηκαν με FDG-PET σε ασθενείς με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας. Gynecol Oncol 2003;90:572-6.
Wong TZ, Jones EL, Coleman E. Positron emission tomography with 2-deoxy-2-[(18)F]fluoro-D-glucose for evaluating local and distant disease in patients with cervical cancer. Mol Imaging Biol 2004;6:55-62. Wong TZ, Jones EL, Coleman E. Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων με 2-δεοξυ-2-[(18)F]fluoro-D-γλυκόζη για την αξιολόγηση της τοπικής και απομακρυσμένης νόσου σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Mol Imaging Biol 2004;6:55-62.
Kerr IG, Manji MF, Powe J, et al. Positron emission tomography for the evaluation of metastases in patients with carcinoma of the cervix: a retrospective review. Gynecol Oncol 2001;81:477-80. Kerr IG, Manji MF, Powe J, et al. Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων για την αξιολόγηση των μεταστάσεων σε ασθενείς με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας: αναδρομική ανασκόπηση. Gynecol Oncol 2001;81:477-80.
Park DH, Kim KH, Park SY, Lee BH, Choi CW, Chin SY. Diagnosis of recurrent uterine cervical cancer: computed tomography versus positron emission tomography. Korean J Radiol 2000;1:51-5. Park DH, Kim KH, Park SY, Lee BH, Choi CW, Chin SY. Διάγνωση του υποτροπιάζοντος καρκίνου του τραχήλου της μήτρας: υπολογιστική τομογραφία έναντι τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων. Korean J Radiol 2000;1:51-5.
Umesaki N, Tanaka T, Miyama M, et al. The role of 18 F -fluoro-2-deoxy-D-glucose positron emission tomography (18F- FDGPET) in the diagnosis of recurrence and lymph node metastasis of cervical cancer. Oncol Rep 2000;7:1261-4.
Park W, Park YJ, Huh SJ, et al. The usefulness of MRI and PET imaging for the detection of parametrial involvement and lymph node metastasis in patients with cervical cancer. Jpn J Clin Oncol 2005;35:260-4. Park W, Park YJ, Huh SJ, et al. Η χρησιμότητα της μαγνητικής τομογραφίας και της απεικόνισης ΡΕΤ για την ανίχνευση της παραμετρικής προσβολής και των λεμφαδενικών μεταστάσεων σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Jpn J Clin Oncol 2005;35:260-4.
Lien HH, Blomlie V, Iversen T, Tropé C, Sundfør K, Abeler VM. Clinical stage I carcinoma of the cervix. Value of MR imaging in determining invasion into the parametrium. Acta Radiol 1993;34:130-2. Lien HH, Blomlie V, Iversen T, Tropé C, Sundfør K, Abeler VM. Καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας σε κλινικό στάδιο Ι. Αξία της μαγνητικής απεικόνισης στον προσδιορισμό της εισβολής στο παραμήτριο. Acta Radiol 1993;34:130-2.
Hricak H, Yu KK. Radiology in invasive cervical cancer. AJR Am J Roentgenol 1996;167:1101-8. Hricak H, Yu KK. Ακτινολογία στον διηθητικό καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. AJR Am J Roentgenol 1996;167:1101-8.
Kumar R, Chauhan A, Jana S, Dadparvar S. Positron emission tomography in gynaecological malignancies. Expert Rev Anticancer Ther 2006;6:1033-44. Kumar R, Chauhan A, Jana S, Dadparvar S. Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων στις γυναικολογικές κακοήθειες. Expert Rev Anticancer Ther 2006;6:1033-44.
Koyama K, Okamura T, Kawabe J, et al. Evaluation of ^(18){ }^{18} FDG PET with bladder irrigation in patients with uterine and ovarian tumors. J Nucl Med 2003;44:353-8. Koyama K, Okamura T, Kawabe J, et al. Αξιολόγηση της ^(18){ }^{18} FDG PET με άρδευση της ουροδόχου κύστης σε ασθενείς με όγκους της μήτρας και των ωοθηκών. J Nucl Med 2003;44:353-8.
Belhocine T, Thille A, Fridman V, et al. Contribution of wholebody ^(18){ }^{18} FDG PET imaging in the management of cervical cancer. Gynecol Oncol 2002;87:90-7. Belhocine T, Thille A, Fridman V, et al. Η συμβολή της απεικόνισης ολόκληρου του σώματος ^(18){ }^{18} FDG PET στη διαχείριση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Gynecol Oncol 2002;87:90-7.
Rose PG, Adler LP, Rodriguez M, et al. Positron emission tomography for evaluating para-aortic nodal metastasis in locally advanced cervical cancer before surgical staging: a surgicopathologic study. J Clin Oncol 1999;17:41-5. Rose PG, Adler LP, Rodriguez M, et al. Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων για την αξιολόγηση των παρααορτικών οζιδιακών μεταστάσεων σε τοπικά προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας πριν από τη χειρουργική σταδιοποίηση: μια χειρουργική παθολογοανατομική μελέτη. J Clin Oncol 1999;17:41-5.
Lardinois D, Weder W, Hany TF, et al. Staging of non-smallcell lung cancer with integrated positron-emission tomography and computed tomography. N Engl J Med 2003;348:2500-7. Lardinois D, Weder W, Hany TF, et al. Σταδιοποίηση του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα με ολοκληρωμένη τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων και υπολογιστική τομογραφία. N Engl J Med 2003;348:2500-7.
Morris M, Eifel PJ, Lu J, et al. Pelvic radiation with concurrent chemotherapy compared with pelvic and para-aortic radiation for high-risk cervical cancer. N Engl J Med 1999;340:1137-43. Morris M, Eifel PJ, Lu J, et al. Πυελική ακτινοβολία με ταυτόχρονη χημειοθεραπεία σε σύγκριση με πυελική και παρααορτική ακτινοβολία για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας υψηλού κινδύνου. N Engl J Med 1999;340:1137-43.
Comerci G, Bolger BS, Flannelly G, Maini M, de Barros Lopes A, Monaghan JM. Prognostic factors in surgically treated stage IBIIB carcinoma of the cervix with negative lymph nodes. Int J Gynecol Cancer 1998;8:23-6. Comerci G, Bolger BS, Flannelly G, Maini M, de Barros Lopes A, Monaghan JM. Προγνωστικοί παράγοντες σε χειρουργικά θεραπευμένο καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας σταδίου IBIIB με αρνητικούς λεμφαδένες. Int J Gynecol Cancer 1998;8:23-6.
Grigsby PW, Perez CA, Chao KS, Herzog T, Mutch DG, Rader J. Radiation therapy for carcinoma of the cervix with biopsyproven positive para-aortic lymph nodes. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2001;49:733-8. Grigsby PW, Perez CA, Chao KS, Herzog T, Mutch DG, Rader J. Ακτινοθεραπεία για καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας με βιοψία θετικών παρααορτικών λεμφαδένων. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2001;49:733-8.
Kim SH, Kim SC, Choi BI, Han MC. Uterine cervical carcinoma: evaluation of pelvic lymph node metastasis with MR imaging. Radiology 1994;190:807-11. Kim SH, Kim SC, Choi BI, Han MC. Καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας: αξιολόγηση της μετάστασης των πυελικών λεμφαδένων με απεικόνιση μαγνητικής τομογραφίας. Radiology 1994;190:807-11.
Reinhardt MJ, Ehritt-Braun C, Vogelgesang D, et al. Metastatic lymph nodes in patients with cervical cancer: detection with MR imaging and FDG PET. Radiology 2001;218: 776-82. Reinhardt MJ, Ehritt-Braun C, Vogelgesang D, et al. Μεταστατικοί λεμφαδένες σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας: ανίχνευση με μαγνητική τομογραφία και FDG PET. Radiology 2001;218: 776-82.
Chou HH, Chang TC, Yen TC, et al. Low value of [18F]-fluoro-2-deoxy-D-glucose positron emission tomography in primary staging of early-stage cervical cancer before radical hysterectomy. J Clin Oncol 2006;24:123-8.
Kuhnel G, Horn LC, Fischer U, et al. 18F-FDG-positronemissiontomography in patients with uterine cervical cancer: preliminary results. Zentralbl Gynakol 2001;123:229-35. Kuhnel G, Horn LC, Fischer U, κ.ά. Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων 18F-FDG σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας: προκαταρκτικά αποτελέσματα. Zentralbl Gynakol 2001;123:229-35.
Wright JD, Dehdashti F, Herzog TJ, et al. Preoperative lymph node staging of early-stage cervical carcinoma by [18F]-fluoro-2-deoxy-d-glucose- positron emission tomography. Cancer 2005;104:2484-91. Wright JD, Dehdashti F, Herzog TJ, et al. Προεγχειρητική σταδιοποίηση των λεμφαδένων του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σε πρώιμο στάδιο με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων [18F]-φθορο-2-δεοξυ-d-γλυκόζης. Cancer 2005;104:2484-91.
Havrilesky LJ, Kulasingam SL, Matchar DB, Myers ER. FDG-PET for management of cervical and ovarian cancer. Gynecol Oncol 2005;97:183-91. Havrilesky LJ, Kulasingam SL, Matchar DB, Myers ER. FDG-PET για τη διαχείριση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και των ωοθηκών. Gynecol Oncol 2005;97:183-91.
Sironi S, Buda A, Picchio M, et al. Lymph node metastasis in patients with clinical early-stage cervical cancer: detection with integrated FDG PET/CT. Radiology 2006;238:272-9. Sironi S, Buda A, Picchio M, et al. Λεμφαδενικές μεταστάσεις σε ασθενείς με κλινικό καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σε πρώιμο στάδιο: ανίχνευση με ολοκληρωμένη FDG PET/CT. Radiology 2006;238:272-9.
Gold MA. PET in cervical cancer-implications for ‘staging’, treatment planning, assessment of prognosis, and prediction of response. J Natl Compr Canc Netw 2008;6:37-45. Gold MA. PET στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας - επιπτώσεις για τη σταδιοποίηση, το σχεδιασμό της θεραπείας, την εκτίμηση της πρόγνωσης και την πρόβλεψη της ανταπόκρισης. J Natl Compr Canc Netw 2008;6:37-45.
Bjurberg M, Kjellén E, Ohlsson T, Ridderheim M, Brun E. FDGPET in cervical cancer: staging, re-staging and follow-up. Acta Obstet Gynecol Scand 2007;86:1385-91. Bjurberg M, Kjellén E, Ohlsson T, Ridderheim M, Brun E. FDGPET στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας: σταδιοποίηση, επανασταδιοποίηση και παρακολούθηση. Acta Obstet Gynecol Scand 2007;86:1385-91.
DiSaia PJ, Gall S, Levy D, Bundy B. Gynecologic cancer. In: Terry W, Rosenberg E, editors. Immunology of human cancer. New York: Elsevier/North Holland Biomedical Publishing; 1982. p. 331-5. DiSaia PJ, Gall S, Levy D, Bundy B. Γυναικολογικός καρκίνος. In: Terry W, Rosenberg E, editors. Immunology of human cancer. Νέα Υόρκη: Elsevier/North Holland Biomedical Publishing; 1982. σ. 331-5.
Lagasse LD, Creasman WT, Shingleton HM, et al. Results and complications of operative staging in cervical cancer: experience of the gynecologic oncology group. Gynecol Oncol 1980;9:90-8.
Narayan K, Hicks RJ, Jobling T, et al. A comparison of MRI and PET scanning in surgically staged loco-regionally advanced cervical cancer: potential impact on treatment. Int J Gynecol Cancer 2001;11:263-71. Narayan K, Hicks RJ, Jobling T, et al. A comparison of MRI and PET scanning in surgical staged loco-regionally advanced cervical cancer: potential impact on treatment. Int J Gynecol Cancer 2001;11:263-71.
Yeh LS, Hung YC, Shen YY, et al. Detecting para-aortic lymph node metastasis by positron emission tomography of 18 F fluorodeoxyglucose in advanced cervical cancer with negative magnetic resonance imaging findings. Oncol Rep 2002;9:1289-92. Yeh LS, Hung YC, Shen YY, et al. Ανίχνευση παρααορτικών λεμφαδενικών μεταστάσεων με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων 18 F φθοριοδεοξυγλυκόζης σε προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας με αρνητικά ευρήματα μαγνητικής τομογραφίας. Oncol Rep 2002;9:1289-92.
Yen TC, Ng KK, Ma SY, et al. Value of dual-phase 2-fluoro-2-deoxy-d-glucose positron emission tomography in cervical cancer. J Clin Oncol 2003;23:3651-8.
Singh AK, Grigsby PW, Dehdashti F, Herzog TJ, Siegel BA. FDG-PET lymph node staging and survival of patients with FIGO stage IIIb cervical carcinoma. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2003;56:489-93. Singh AK, Grigsby PW, Dehdashti F, Herzog TJ, Siegel BA. Σταδιοποίηση των λεμφαδένων με FDG-PET και επιβίωση ασθενών με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας σταδίου IIIb κατά FIGO. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2003;56:489-93.
Amit A, Beck D, Lowenstein L, et al. The role of hybrid PET/ CT in the evaluation of patients with cervical cancer. Gynecol Onco. 2006;100:65-9.
Choi HJ, Roh JW, Seo SS, et al. Comparison of the accuracy of magnetic resonance imaging and positron emission tomography/computed tomography in the presurgical detection of lymph node metastases in patients with uterine cervical carcinoma. Cancer 2006;106:914-22. Choi HJ, Roh JW, Seo SS, et al. Σύγκριση της ακρίβειας της απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού και της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων/ υπολογιστικής τομογραφίας στην προεγχειρητική ανίχνευση λεμφαδενικών μεταστάσεων σε ασθενείς με καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας. Cancer 2006;106:914-22.
Boughanim M, Leboulleux S, Rey A, et al. Histologic results of para-aortic lymphadenectomy in patients treated for stage lb2/II cervical cancer with negative [ ^(18)F{ }^{18} \mathrm{~F} ] Fluorodeoxyglucose positron emission tomography scans in the para-aortic area. J Clin Oncol 2008;26:2558-61. Boughanim M, Leboulleux S, Rey A, et al. Ιστολογικά αποτελέσματα της παρααορτικής λεμφαδενεκτομής σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε θεραπεία για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σταδίου lb2/II με αρνητικές [ ^(18)F{ }^{18} \mathrm{~F} ] σαρώσεις τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων φθοριοδεοξυγλυκόζης στην παρααορτική περιοχή. J Clin Oncol 2008;26:2558-61.
Lai CH, Huang KG, See LC, et al. Restaging of recurrent cervical carcinoma with dual-phase [18F]fluoro-2-deoxy-dglucose positron emission tomography. Cancer 2004;100: 544-52. Lai CH, Huang KG, See LC, et al. Επανασταδιοποίηση του υποτροπιάζοντος καρκινώματος του τραχήλου της μήτρας με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων διπλής φάσης [18F]fluoro-2-deoxy-dglucose. Cancer 2004;100: 544-52.
Lai CH, Huang KG, Hong JH, et al. Randomized trial of surgical staging (extraperitoneal or laparoscopic) versus clinical staging in locally advanced cervical cancer. Gynecol Oncol 2003;89:160-7. Lai CH, Huang KG, Hong JH, et al. Τυχαιοποιημένη δοκιμή χειρουργικής σταδιοποίησης (εξωπεριτοναϊκή ή λαπαροσκοπική) έναντι κλινικής σταδιοποίησης σε τοπικά προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Gynecol Oncol 2003;89:160-7.
Yildirim Y, Sehirali S, Avci ME, et al. Integrated PET/CT for the evaluation of para-aortic nodal metastasis in locally advanced cervical cancer patients with negative conventional CT findings. Gynecol Oncol 2008;108:154-9.
Loft A, Berthelsen AK, Roed H, et al. The diagnostic value of PET/CT scanning in patients with cervical cancer: a prospective study. Gynecol Oncol 2007;106:29-34.
Tsai CS, Chang TC, Lai CH, et al. Preliminary report of using FDGPET to detect extrapelvic lesions in cervical cancer patients with enlarged pelvic lymph nodes on MRI/CT. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2004;58:1506-12. Tsai CS, Chang TC, Lai CH, et al. Προκαταρκτική αναφορά της χρήσης FDGPET για την ανίχνευση εξωπυελικών αλλοιώσεων σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας με διευρυμένους πυελικούς λεμφαδένες στη μαγνητική τομογραφία/τομογραφία. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2004;58:1506-12.
Qiu JT, Ho KC, Lai CH, et al. Supraclavicular lymph node metastases in cervical cancer. Eur J Gynaec Oncol 2007;28:33-8. Qiu JT, Ho KC, Lai CH, et al. Μεταστάσεις υπερκλείδιων λεμφαδένων στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Eur J Gynaec Oncol 2007;28:33-8.
Downey RJ, Akhurst T, Gonen M, et al. Preoperative F-18 fluorodeoxyglucose-positron emission tomography maximal standardized uptake value predicts survival after lung cancer resection. J Clin Oncol 2004;22:3255-60.
Miller TR, Pinkus E, Dehdashti F, Grigsby PW. Improved prognostic value of 18 F -FDG PET using a simple visual analysis of tumor characteristics in patients with cervical cancer. J Nucl Med 2003;44:192-7. Miller TR, Pinkus E, Dehdashti F, Grigsby PW. Βελτιωμένη προγνωστική αξία της 18 F -FDG PET με τη χρήση μιας απλής οπτικής ανάλυσης των χαρακτηριστικών του όγκου σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. J Nucl Med 2003;44:192-7.
Miller TR, Grigsby PW. Measurement of tumor volume by PET to evaluate prognosis in patients with advanced cervical cancer treated with radiation therapy. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2002;53:353-9. Miller TR, Grigsby PW. Μέτρηση του όγκου του όγκου με PET για την αξιολόγηση της πρόγνωσης σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που αντιμετωπίζονται με ακτινοθεραπεία. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2002;53:353-9.
Xue F, Lin LL, Dehdashti F, Miller TR, Siegel BA, Grigsby PW. F18 fluorodeoxyglucose uptake in primary cervical cancer as an indicator of prognosis after radiation therapy. Gynecol Oncol 2006;101:147-51. Xue F, Lin LL, Dehdashti F, Miller TR, Siegel BA, Grigsby PW. Πρόσληψη φθοριοδεοξυγλυκόζης F18 σε πρωτοπαθή καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ως δείκτης πρόγνωσης μετά από ακτινοθεραπεία. Gynecol Oncol 2006;101:147-51.
Lin LL, Mutic S, Malyapa RS, et al. Sequential FDGPET brachytherapy treatment planning in carcinoma of the cervix. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2005;63:1494-501. Lin LL, Mutic S, Malyapa RS, et al. Διαδοχικός σχεδιασμός θεραπείας βραχυθεραπείας FDGPET σε καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2005;63:1494-501.
Kidd EA, Siegel BA, Dehdashti F, Grigsby PW. The standardized uptake value for F -18 Fluorodeoxyglucose is a sensitive predictive biomarker for cervical cancer treatment response and survival. Cancer 2007;110:1738-44. Kidd EA, Siegel BA, Dehdashti F, Grigsby PW. Η τυποποιημένη τιμή πρόσληψης της φθοριοδεοξυγλυκόζης F -18 είναι ένας ευαίσθητος προγνωστικός βιοδείκτης για την ανταπόκριση στη θεραπεία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και την επιβίωση. Cancer 2007;110:1738-44.
Yen TC, See LC, Lai CH, et al. Standardized uptake value in para-aortic lymph nodes is a significant prognostic factor in Yen TC, See LC, Lai CH, et al. Η τυποποιημένη τιμή πρόσληψης στους παρααορτικούς λεμφαδένες είναι ένας σημαντικός προγνωστικός παράγοντας στην
patients with primary advanced squamous cervical cancer. Eur J Nucl Med Mol Imaging 2008;35:493-501. ασθενείς με πρωτοπαθή προχωρημένο πλακώδες καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Eur J Nucl Med Mol Imaging 2008;35:493-501.
Ansink A, s Lopes A, Naik R, Monaghan JM. Recurrent stage IB cervical carcinoma: evaluation of the effectiveness of routine follow up surveillance. Br J Obstet Gynaecol 1996;103: 1156-8. Ansink A, s Lopes A, Naik R, Monaghan JM. Υποτροπιάζον καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας σταδίου ΙΒ: αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της τακτικής παρακολούθησης. Br J Obstet Gynaecol 1996;103: 1156-8.
Stryker JA, Mortel R. Survival following extended field irradiation in carcinoma of cervix metastatic to para-aortic lymph nodes. Gynecol Oncol. 2000;79:399-405. Stryker JA, Mortel R. Επιβίωση μετά από ακτινοβόληση εκτεταμένου πεδίου σε καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας με μετάσταση στους παρααορτικούς λεμφαδένες. Gynecol Oncol. 2000;79:399-405.
Vigliotti AP, Wen BC, Hussey DH, et al. Extended field irradiation for carcinoma of the uterine cervix with positive periaortic nodes. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1992;23:501-9.
Chao A, Ho KC, Wang CC, Cheng HH, Lin G, Yen TC, Lai CH. Positron emission tomography in evaluating the feasibility of curative intent in cervical cancer patients with limited distant lymph node metastases. Gynecol Oncol. 2008;110:172-8. Chao A, Ho KC, Wang CC, Cheng HH, Lin G, Yen TC, Lai CH. Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων στην αξιολόγηση της σκοπιμότητας θεραπευτικής πρόθεσης σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας με περιορισμένες απομακρυσμένες λεμφαδενικές μεταστάσεις. Gynecol Oncol. 2008;110:172-8.
Grosu AL, Piert M, Weber WA, et al. Positron emission tomography for radiation treatment planning. Strahlenther Onkol 2005;181:483-99. Grosu AL, Piert M, Weber WA, et al. Strahlenther Onkol 2005;181:483-99.
Esthappan J, Mutic S, Malyapa RS, et al. Treatment planning guidelines regarding the use of CT/PET-guided IMRT for cervical carcinoma with positive paraaortic lymph nodes. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2004;58:1289-97. Esthappan J, Mutic S, Malyapa RS, et al. Κατευθυντήριες γραμμές σχεδιασμού της θεραπείας σχετικά με τη χρήση της καθοδηγούμενης με CT/PET IMRT για καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας με θετικούς παρααορτικούς λεμφαδένες. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2004;58:1289-97.
Mutic S, Malyapa RS, Grigsby PW, et al. PET-guided IMRT for cervical carcinoma with positive para-aortic lymph nodes-a dose-escalation treatment planning study. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2003;55:28-35. Mutic S, Malyapa RS, Grigsby PW, et al. PET-guided IMRT για καρκίνωμα τραχήλου της μήτρας με θετικούς παρααορτικούς λεμφαδένες - μελέτη σχεδιασμού θεραπείας με κλιμάκωση της δόσης. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2003;55:28-35.
Esthappan J, Chaudhari S, Santanam L, et al. Prospective clinical trial of positron emission tomography/computed tomography image-guided intensity-modulated radiation therapy for cervical carcinoma with positive para-aortic lymph nodes. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2008 May, in press. Esthappan J, Chaudhari S, Santanam L, et al. Προοπτική κλινική δοκιμή της καθοδηγούμενης με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων/αξονική τομογραφία εικόνας ακτινοθεραπείας διαμορφωμένης έντασης για καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας με θετικούς παρααορτικούς λεμφαδένες. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2008 May, υπό έκδοση.
Green A, Kirwan JM, Tierney JF, et al. Survival and recurrence after concomitant chemotherapy and radiotherapy for cancer of the uterine cervix: a systematic review and meta-analysis. Lancet 2001;358:781-6. Green A, Kirwan JM, Tierney JF, et al. Επιβίωση και υποτροπή μετά από ταυτόχρονη χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας: συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση. Lancet 2001;358:781-6.
Grigsby PW, Mutch DG, Rader J, et al. Lack of benefit of concurrent chemotherapy in patients with cervical cancer and negative lymph nodes by FDG-PET. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2005;61:444-9. Grigsby PW, Mutch DG, Rader J, et al. Έλλειψη οφέλους από την ταυτόχρονη χημειοθεραπεία σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και αρνητικούς λεμφαδένες με FDG-PET. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2005;61:444-9.
Unger JB, Ivy JJ, Ramaswamy MR, Charrier A, Connor P. Whole-body [18F]fluoro-2-deoxyglucose positron emission tomography scan staging prior to planned radical hysterectomy and pelvic lymphadenectomy. Int J Gynecol Cancer 2005;15:1060-4. Unger JB, Ivy JJ, Ramaswamy MR, Charrier A, Connor P. Στάδιο σάρωσης με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων [18F]fluoro-2-deoxyglucose σε ολόκληρο το σώμα πριν από προγραμματισμένη ριζική υστερεκτομή και πυελική λεμφαδενεκτομή. Int J Gynecol Cancer 2005;15:1060-4.
Pötter R, Dimopoulos J, Georg P, et al. Clinical impact of MRI assisted dose volume adaptation and dose escalation in brachytherapy of locally advanced cervix cancer. Radiother Oncol 2007;83:148-55.
Lin LL, Mutic S, Low DA, et al. Adaptive brachytherapy treatment planning for cervical cancer using FDG-PET. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2007;67:91-6.
Malyapa RS, Mutic S, Low DA, et al. Physiologic FDG-PET three-dimensional brachytherapy treatment planning for cervical cancer. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2002;54:1140-6. Malyapa RS, Mutic S, Low DA, et al. Φυσιολογικός τρισδιάστατος σχεδιασμός θεραπείας βραχυθεραπείας με FDG-PET για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2002;54:1140-6.
Mayr NA, Magnotta VA, Ehrhardt JC, et al. Usefulness of tumor volumetry by magnetic resonance imaging in assessing response to radiation therapy in carcinoma of the uterine cervix. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1996;35:915-24.
Hong JH, Chen MS, Lin FJ, Tang SG. Prognostic assessment of tumor regression after external irradiation for cervical cancer. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1992;22:913-7. Hong JH, Chen MS, Lin FJ, Tang SG. Προγνωστική αξιολόγηση της υποχώρησης του όγκου μετά από εξωτερική ακτινοβολία για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1992;22:913-7.
Lin LL, Yang Z, Mutic S, Miller TR, Grigsby PW. FDG-PET imaging for the assessment of physiologic volume response during radiotherapy in cervix cancer. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2006;65:177-81. Lin LL, Yang Z, Mutic S, Miller TR, Grigsby PW. Απεικόνιση FDG-PET για την αξιολόγηση της φυσιολογικής απόκρισης του όγκου κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2006;65:177-81.
Grigsby PW, Siegel BA, Dehdashti F, Rader J, Zoberi I. Posttherapy [18F] fluorodeoxyglucose positron emission Grigsby PW, Siegel BA, Dehdashti F, Rader J, Zoberi I. Μεταθεραπευτική εκπομπή ποζιτρονίων [18F] φθοριοδεοξυγλυκόζης.
tomography in carcinoma of the cervix: response and outcome. J Clin Oncol 2004;22:2167-71. τομογραφία στο καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας: ανταπόκριση και έκβαση. J Clin Oncol 2004;22:2167-71.
Umesaki N, Tanaka T, Miyama M, et al. Early diagnosis and evaluation of therapy in postoperative recurrent cervical cancers by positron emission tomography. Oncol Rep 2000;7:53-6. Umesaki N, Tanaka T, Miyama M, et al. Έγκαιρη διάγνωση και αξιολόγηση της θεραπείας σε μετεγχειρητικούς υποτροπιάζοντες καρκίνους του τραχήλου της μήτρας με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων. Oncol Rep 2000;7:53-6.
Yoshida Y, Kurokawa T, Kawahara K, et al. Metabolic monitoring of advanced uterine cervical cancer neoadjuvant chemotherapy by using [F-18]-fluorodeoxyglucose positron emission tomography: preliminary results in three patients. Gynecol Oncol 2004;95:597-602.
Dose J, Hemminger GE, Bohuslavizki KH. Therapy monitoring using FDG-PET in metastatic cervical cancer. Lancet Oncol 2000;1:106. Dose J, Hemminger GE, Bohuslavizki KH. Παρακολούθηση της θεραπείας με χρήση FDG-PET σε μεταστατικό καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Lancet Oncol 2000;1:106.
Sakurai H, Suzuki Y, Nonaka T, et al. FDG-PET in the detection of recurrence of uterine cervical carcinoma following radiation therapy-tumor volume and FDG uptake value. Gynecol Oncol 2006;100:601-7. Sakurai H, Suzuki Y, Nonaka T, et al. FDG-PET στην ανίχνευση υποτροπής του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μετά από ακτινοθεραπεία - όγκος όγκου και τιμή πρόσληψης FDG. Gynecol Oncol 2006;100:601-7.
Schwarz JK, Siegel BA, Dehdashti F, Grigsby PW. Association of posttherapy positron emission tomography with tumor response and survival in cervical carcinoma. JAMA 2007;298:2289-95. Schwarz JK, Siegel BA, Dehdashti F, Grigsby PW. Συσχέτιση της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων μετά τη θεραπεία με την ανταπόκριση του όγκου και την επιβίωση στο καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας. JAMA 2007;298:2289-95.
Shimatsu Y, Ishida Y, Fukuchi K, et al. Fluorine-18-fluorodeoxyglucose PET identification of cardiac metastasis arising from uterine cervical carcinoma. J Nucl Med 1998;39:2084-7.
Spottswood SE, Lopatino OA, Fey GL, Boardman CH. Peritoneal carcinomatosis from cervical cancer detected by F-18 FDG positron emission tomography. Clin Nucl Med 2005;30:56-9. Spottswood SE, Lopatino OA, Fey GL, Boardman CH. Περιτοναϊκή καρκινωμάτωση από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που ανιχνεύεται με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων F-18 FDG. Clin Nucl Med 2005;30:56-9.
Ferrandina G, Salutari V, Testa A, et al. Recurrence in skeletal muscle from squamous cell carcinoma of the uterine cervix: a case report and review of the literature. BMC Cancer 2006;6:169. Ferrandina G, Salutari V, Testa A, et al. Υποτροπή στο σκελετικό μυ από πλακώδες καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας: αναφορά περιστατικού και ανασκόπηση της βιβλιογραφίας. BMC Cancer 2006;6:169.
Gupta T, Nair N, Fuke P, et al. Splenic metastases from cervical carcinoma: a case report. Int J Gynecol Cancer 2006;16:911-4. Gupta T, Nair N, Fuke P, et al. Σπληνικές μεταστάσεις από καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας: μια αναφορά περίπτωσης. Int J Gynecol Cancer 2006;16:911-4.
Ubieto MA, Paredes P, Martinez S, et al. Ovarian and paraaortic recurrence from cervix cancer detected by PET/CT. Rev Esp Med Nucl 2006;25:31-4. Ubieto MA, Paredes P, Martinez S, et al. Ωοθηκική και παρααορτική υποτροπή από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που ανιχνεύεται με PET/CT. Rev Esp Med Nucl 2006;25:31-4.
Sun SS, Chen TC, Yen RF, Shen YY, Changlai SP, Kao A. Value of whole body 18F-fluoro-2-deoxyglucose positron emission Sun SS, Chen TC, Yen RF, Shen YY, Changlai SP, Kao A. Αξία της ολόσωμης εκπομπής ποζιτρονίων 18F-φθορο-2-δεοξυγλυκόζης
tomography in the evaluation of recurrent cervical cancer. Anticancer Res 2001;21:2957-61. τομογραφία στην αξιολόγηση του υποτροπιάζοντος καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Anticancer Res 2001;21:2957-61.
Grigsby PW, Siegel BA, Dehdashti F, Mutch DG. Posttherapy surveillance monitoring of cervical cancer by FDG-PET. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2003;55:907-13. Grigsby PW, Siegel BA, Dehdashti F, Mutch DG. Μεταθεραπευτική παρακολούθηση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας με FDG-PET. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2003;55:907-13.
Havrilesky LJ, Wong TZ, Secord AA, Berchuck A, ClarkePearson DL, Jones EL. The role of PET scanning in the detection of recurrent cervical cancer. Gynecol Oncol 2003;90:186-90. Havrilesky LJ, Wong TZ, Secord AA, Berchuck A, ClarkePearson DL, Jones EL. Ο ρόλος της σάρωσης ΡΕΤ στην ανίχνευση υποτροπιάζοντος καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Gynecol Oncol 2003;90:186-90.
Chang TC, Law KS, Hong JH, et al. Positron emission tomography for unexplained elevation of serum squamous cell carcinoma antigen levels during follow-up for patients with cervical malignancies. Cancer 2004;101:164-71.
Chung HH, Jo H, Kang WJ, et al. Clinical impact of integrated PET/CT on the management of suspected cervical cancer recurrence. Gynecol Oncol 2007;104:529-34. Chung HH, Jo H, Kang WJ, et al. Κλινικός αντίκτυπος της ολοκληρωμένης PET/CT στη διαχείριση της υποψίας υποτροπής του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Gynecol Oncol 2007;104:529-34.
Chung HH, Kim SK, Kim TH, et al. Clinical impact of FDG-PET imaging in post-therapy surveillance of uterine cervical cancer: from diagnosis to prognosis. Gynecol Oncol 2006;103:165-70.
Chang WC, Hung YC, Lin CC, Shen YY, Kao CH. Usefulness of FDG-PET to detect recurrent cervical cancer based on asymptomatically elevated tumor marker serum levels-a preliminary report. Cancer Invest 2004;22:180-4. Chang WC, Hung YC, Lin CC, Shen YY, Kao CH. Χρησιμότητα της FDG-PET για την ανίχνευση υποτροπιάζοντος καρκίνου του τραχήλου της μήτρας με βάση ασυμπτωματικά αυξημένα επίπεδα ορού καρκινικών δεικτών - μια προκαταρκτική έκθεση. Cancer Invest 2004;22:180-4.
Husain A, Akhurst T, Larson S, et al. A prospective study of the accuracy of 18fluorodeoxyglucose positron emission tomography (18FDG PET) in identifying sites of metastasis prior to pelvic exenteration. Gynecol Oncol 2007;106:177-80. Husain A, Akhurst T, Larson S, et al. Προοπτική μελέτη της ακρίβειας της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων 18φθοριοδεοξυγλυκόζης (18FDG PET) για τον εντοπισμό των θέσεων μετάστασης πριν από την πυελική εκταμίευση. Gynecol Oncol 2007;106:177-80.
Kitajima K, Murakami K, Yamasaki E, Domeki Y, Kaji Y, Sugimura K Performance of FDG-PET /CT for diagnosis of recurrent uterine cervical cancer. Eur Radiol 2008;18:2040-7. Kitajima K, Murakami K, Yamasaki E, Domeki Y, Kaji Y, Sugimura K Απόδοση της FDG-PET /CT για τη διάγνωση του υποτροπιάζοντος καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Eur Radiol 2008;18:2040-7.
Ryu SY, Kim MH, Choi SC, Choi CW, Lee KH. Detection of early recurrence with 18F-FDG PET in patients with cervical cancer. J Nucl Med 2003;44:347-52. Ryu SY, Kim MH, Choi SC, Choi CW, Lee KH. Ανίχνευση πρώιμης υποτροπής με 18F-FDG PET σε ασθενείς με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. J Nucl Med 2003;44:347-52.
Lin CT, Yen TC, Chang TC, et al. Role of [18F]fluoro-2-deoxy-D-glucose positron emission tomography in re-recurrent cervical cancer. Int J Gynecol Cancer 2006;16:1994-2003. Lin CT, Yen TC, Chang TC, et al. Ο ρόλος της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων [18F]fluoro-2-deoxy-D-glucose στον υποτροπιάζοντα καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Int J Gynecol Cancer 2006;16:1994-2003.
Yen TC, See LC, Chang TC, et al. Defining the priority of using 18F-FDG PET for recurrent cervical cancer. J Nucl Med 2004;45:1632-9. Yen TC, See LC, Chang TC, et al. Καθορισμός της προτεραιότητας της χρήσης 18F-FDG PET για τον υποτροπιάζοντα καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. J Nucl Med 2004;45:1632-9.
Grigsby PW. The role of FDG-PET /CT imaging after radiation therapy. Gynecol Oncol 2007;107:27-9. Grigsby PW. Ο ρόλος της απεικόνισης FDG-PET /CT μετά από ακτινοθεραπεία. Gynecol Oncol 2007;107:27-9.